Circulares literae dioecesanae anno 1913. ad clerum archidioecesis strigoniensis a Joanne Csernoch principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
III.
31 nent: qui numerus quotannis, habita ratione ultimi quinquennii, emigrare soleat. 2. Quo plerumque se conferunt, tum cum emigrant ad exteras nationes; tum si agatur de emigratione ad alia loca nationis propriae. 3. Agiturne saltem ordinarie de emigratione temporanea. 4. Proficiscunturne integrae familiae, an viri et mulieres, pueri et puellae se- orsim uti singuli, an etiam catervatim. 5. Qua de causa emigrant. 6. An in paroeciis, unde emigrantes in notabili saltem numero solent discedere, parochi soliciti sint ut hi sacramentis ante discessum reficiantur, eosque salutaribus monitis et opportunis consiliis et libris muniant ut a perversione praeserventur. An et qualem curam de ipsis habeant etiam in emigrationis loco. 7. Qui ex locis immigrationis in patriam redeunt, quales sint fide et moribus. Utrum paroeciae et oppida ex emigratione dispendia moralia et religiosa patiantur. Redeuntes ex emigratione jam passi in fide dispendium, an plerumque ad fidem et ad officia religiosa redeant, an non. Cum attamen in Dioecesi Nostra tales quoque inveniantur qui ex aliis regionibus horsum venerunt, quin stabilem commorationem sibi fixerint, multum interest scire, quot sint et quaenam illorum circumstantiae ? Ad haec exploranda sequentes DD. Curatis quaestiones propono: 1. Dicatur saltem proximo modo, quot habentur in ista parochia catholici viri et mulieres ex exteris regionibus immigrati, qui in ista regione stabilem sedem adhuc adepti non sunt, nec linguam loci plene callent, sed exteri cives adhuc censentur. 2. An habeantur inter eos pueri et puellae seorsim a parentibus. 3. Dicatur, ex quibusnam regionibus potissimum proveniant: et si fieri potest, fiat recensio numeri immigratorum juxta varias linguas et nationes. 4. Cuinam operi addicti sint, an scilicet agris excolendis, commercio, operibus publicis, ut puta, viis sternendis, metallis eruendis, aedificiis extruendis etc. Utrum eorum immigratio sit temporanea, an non. 5. Quaenam sit conditio civilis, oeconomica et moralis horum immigratorum juxta varias linguas et nationes. Potissimum vero examinetur et dicatur, an et qua mensura in rebus fidei sint edocti, et an Christianam vitam ducant. 6. An immigrati frequentes sint necne sacris functionibus. Et si non, quaenam sit causa. Quid fieri possit et quid de facto fiat ut ad meliora consilia vocentur. 7. Utrum immigrati filios suos et filias ad scholas mittere soleant, et catholicas praeferant: an adsint quoque qui ad acatholicas eos mittant; et in quo numero; et hujus rei quaenam sit causa; et quid fieri possit et de facto fiat ad tantum malum avertendum. Responsa accurata ad superius enumeratas quaestiones DD. Curati usque finem mensis Februarii inomisse conficiant et medio Districtualium V.-A.- Diaconorum, quorum cura sit, responsa superrevidere, ad Officium Dioecesanum submittant. Per impositionem manuum Ulmi ac; Rmi Dni Medardi Eppi Kohl die 31. Januarii a. c. hranciscus Magyar ad S. Ordinem Presbyteratus promotus est. Nr. 1132. Ordinatio Francisci Magyar.