Circulares literae dioecesanae anno 1903 ad clerum archidioecesis strigoniensis a Claudio Francisco Cardinale Vaszary principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
XIII.
124 ciisque suis cum ea, qua par est, dignitate et utilitate versentur. Ad disciplinam eruditionis animum adiungens et a scientia rerum graviorum exorsus, philosophiae theologiaeque studia ad veterum rationem revocanda curavit et scholas instituit, ut clerus humanioribus bonarumque artium studiis diligentissime incumbat. Secretum etiam in Vaticano archivium, quod adusque clausum erat, recludi iussit, ut cuique scientiam praeteritorum veritatemque sitienti pateat. Ardentissimo flagrans desiderio nationes omnes ad unitatem veritatis revocandi, nihil intermisit, quin dissidentes Orientis Occidentisque populos ad amplectendam Ecclesiam permoveat. Cuncta haec eximiae sollicitudinis pontificiae praeclara documenta suavitatem et benignitatem Patris, maiestatem et excelsum animum Pontificis, dignitatemque Principis spirant. Veritatem docent. Pacem ferre et stabilire nituntur. Viam salutis monstrant, auctoremque Lumen de Coelo fuisse testantur. Piissime defunctus summus Pontifex, qui virtutibus aeque ac scientia totam illustravit et beavit ecclesiam, singulari gentem nostram prosecutus est charitate, cujus splendida in litteris ad nos directis habemus oblivioni numquam tradenda specimina. Cor coelesti ardens flamma lethale jam permeavit frigus. Migravit nobilissima anima, quae humanam summis cumulavit societatem beneficiis. Aruit manus, quae locupletissimas distribuit gratias. Obmutuit disertissimum os, quod aeternas mira inculcavit facundia veritates! Sed temperemus dolorem. Tergamus lacrymantia lumina. Acquiescamus inscrutabili Omnipotentis consilio. Tenerrime foveamus benedictam magni Pontificis memoriam et ferventissimis exoremus divitem in misericordia Patrem, ut quem Pastorem nobis dedit vigilantissimum, societ suis angelicis choris in aeternum. Filialis devotio et inconcussa adhaesio, qua erga augustissimae memoriae Pontificem ferebamur postulat, ut vita functum precibus et sacris ad aram oblationibus prosequamur. Praesentibus igitur sequentia disponimus et ordinamus. 1. Acceptis hisce litteris, triduo omnes ecclesiarum campanae pulsentur meridie et vesperi per semihoram. 2. Durantibus novem dierum exequiis in civitatibus hora quidem nona, alibi autem in pagis praesertim, hora quae fuerit magis opportuna, praemisso omnium Campanarum pulsu, solemnis Missa exequiaiis celebretur pro defuncto Pontifice (uti in commemoratione 0. 0. F. F. D. D. cum oratione unica : Deus, qui inter summos sacerdotes, quae est prima inter diversas pro defunctis.) 3. Toto novemdiali tempore, quo Romae exequiae peraguntur, in omnibus missis sive cantatis sive lectis addenda erit oratio pro defuncto Pontifice, qua imperata, ut supra. 4. Ad lugubre pietatis officium, quod intermedio novemdialium exequiarum tempore (die tamen libere eligenda) quo so- lemniori ratione celebrari debebit, invitandi erunt omnes fideles, item magistratus civiles et militares, necnon omnis generis sodalitates catholicae ac diversae corporationes.
