Circulares litterae dioecesanae anno 1881 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae

III.

19

quo non iam adversus singulos errores, sed adversus incredulitatem pugnandum est, quam per totum orbem disseminari conspicimus a veritatis inimicis, quos S. Cyrillus Alex, depinxisse videtur, scribens :*) „depravati corde, omnisque divinae lucis expertes, adversus pietatis placita insurgunt, contumeliosisque vocibus emissis injustitiam in altum loquuntur —---------quorum conatus eo impietatis processit, ut etiamnum in alios tam foedae superstitionis malum transmittere velint, tamquam serpentes aliqui trivia obsidentes, qui praetereuntibus illae insiliunt, ita acerbum virus facilius animis infundentes, de quibus jure dici possit: Serpentes, generatio viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali ? Nec aberret a vero Dominus dicens : Bonus homo de bono thesauro profert bona, et malus homo de malo thesauro profert mala.“ Itaque nisi Deo, Divinaeque legi repugnare, nisi terrorem damnationis, et minas contemnere, nisi tanti munus officii perdere, et profligare, nisi omnes Ecclesiae spes eludere, expectationemque de nobis fraudare nolumus, ea muneri praedicandi et docendi navanda opera, hocque pacto ea salus animarum curanda a nobis est vigilantia et constantia, ut e negligentia nostra nemo unus nobis commissorum decipiatur per philosophiam, et inanem fallaciam secundum traditionem hominum secundum elementa mundi,2) sed occurrant omnes in unitatem fidei, et agnitionis filii Dei, in

virum perfectum,-------nec iam sint parvuli fluctuantes, et circumferantur omni vento

doctrinae in nequitia hominum, in astutia ad circumventionem erroris.“3) Nemo auditorum exiguum numerum ad excusandam excusationem in peccatis adierat, id, quod haud rarp fieri assolet, ait enim S. Joannes Chrys. :4) „Licet unus auditurus sit, audiat: non enim exiguum est unam ovem servare, quandoquidem et Pastor ille, qui nonaginta reliquerat oves, ad unam cucurrit, quae aberraverat. Hominem non contemno, licet unus sit homo.“ Praedicationis verbo sociandum est conversationis exemplum. Etinem „cum libentius illa vox auditorum cor penetret, quam dicentis vita commendat, illi, quibus administratio Verbi commissa est, metiri sollicite studeant, quanta tenendae rectitudinis necessitate constringuntur ; quia qua necessitate exiguntur summa dicere, eadem necessitate compelluntur summa monstrare: sint ergo cogitatione mundi, corde humiles, spiritu fervidi, actione praecipui, in silentio discreti, in verbo utiles, in sermone breves, ac in omnibus praebeant seipsos exemplum bonorum operum, ut non vituperetur ministerium Verbi, quod acceperunt a Domino Jesu.“5) Tametsi ut Angeli de coelo praedicatores Verbi evangelizaverint, non nisi aerem verberabunt, nisi eorum dictis vitae tenor respondeat. „Habet namque, S. Augustino teste,6) utobedienter audiatur, quantacunque granditate dictionis magnum pondus vita dicentis.“ In cuius rei commonitionem ipse Dominus Jesus factis primum, tum doctrina hominibus praeluxit, de quo scriptum est7): „Coepit Jesus facere, et docere.“

Sed quid prodest, ut fideles, curae suae creditos, docuerint, et eos praedicationibus et exhortationibus suis ad conversionem, et poenitentiam permoverint animarum Pastores, si prae fastidio et negligentia illos postea poenitentes in S. Tribunali audire nolint, tamquam molestos ac importunos repellant, misericordiaeque januam ipsis praecludant? Sunt enim, utinam non essent, Sacerdotes, quinimo parochi, qui vi officii ovibus suae creditis curae Sacramenta administrare tenentur, quoties illae indigent, et rationabi- i)

i) Adv. Julianum 1. 1. — ■) cf. ad Colos. 2, 8- — 3) cf. ad Ephes. 4, 13. eq. — *) hom- 6. sevm. 5. - *) S. Gregor. M. Past- p. 2. — s) de doctr. Christ, c. 16- — 7) Act 1, 1.