Circulares litterae dioecesanae anno 1877 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae
III.
19 III. S. Franciscus Sal. Episcopus Gebennensis, eruditionis etiam laude celeberrimus, erga preces recens tunc nominati Archi-Episcopi Bituricensis, Andreae Fremiot, germani S. Joannae Frauciscae Fremiot de Chantal, elucubravit Tractatum de praedicatione Verbi Dei, in quo tractatu, sane pretiossimo et digno, qui omnium Sacerdotum manibus diligenter volvatur, praedicationem Verbi Dei ita definivit: „Est illa, inquit, publicatio et declaratio voluntatis Dei, facta hominibus per eum, qui legitime missus est in finem, ut hi instruantur et moveantur ad serviendum eius Majestati in hoc mundo, ut salventur in altero.“ Itaque S. Franciscus in praedicante Verbum Dei requirit legitimam missionem, cuius necessitatem et fundamentum Synodus Constantiensis ') verissime sic expressit : „Concionandi oificium verbum Dei sibimet nemo usurpare potest, nec debet, nisi legitime vocatus et ab ordinaria ecclesiastica potestate admissus, dicente Apostolo: Quomodo praedicabunt, nisi mittantur? Sic Christus nonnisi missus praedicavit, ipso apud Isaiam testante: Spiritus Domini super me, eo quod unxerit me, ad evangelizandum pauperibus misit me. Neque etiam eius praecursor, de quo scriptum est: Fuit homo missus a Deo; sed nec Apostoli hoc fecissent, nisi mandato a Christo accepto, ubi ad eos ait: Ite, ecce ego mitto Vos.“ Missionem autem praedicantibus Verbum Dei tribuit Summus Pontifex in universa Ecclesia, et quilibet Episcopus in sua propria Dioecesi, prout edixit ac decrevit Innocentius III. in Concilio Lateranensi 4.2) „Quia vero, dicitur ibi, nonnulli sub specie pietatis virtutem eius (juxta quod Apostolus ait) abnegantes, auctoritatem sibi vindicant praedicandi, cum idem Apostolus dicat: quomodo praedicabunt, nisi mittantur? omnes, qui prohibiti, vel non missi, praeter auctoritatem ab Apostolica Sede, vel Catholico Episcopo loci susceptam, publice vel privatim praedicationis officium usurpare praesumpserint, excommunicationis vinculo innodentur: et nisi quam citius resipuerint, alia competenti poena plectantur.“ Quod ipsum declaravit etiam Concilium Tridentinum 3) aliis quidem verbis, sed eodem sensu: „Nullus autem, decernitur ibi, saecularis sive regularis (Sacerdos) etiam in Ecclesiis suorum Ordinum, contradicente Episcopo praedicare praesumat.“ Nec aliter Synodi in Patria nostra celebratae circa hoc disciplinae ecclesiasticae caput statuerunt. Synodus Dioecesano-Provincialis a. 1560. Tirnaviae celebrata4), postquam5) praesentatis ad beneficia curata parochis injunxisset, ut intra unum mensem, si vero remotiores fuerint, intra tres ad summum menses canonicam institutionem reciperent, addit: „Et interim absque nostra (Archi-Episcopi) vel Vicarii nostri licentia, nullo modo audeant in nostra Dioecesi rem sacram facere, concionari, aut sacramenta administrare, alioquin censuris et poenis canonicis subjicientur.“ Synodus porro Provincialis a. 1638. ibidem celebrata °) decernit: „Eorum examen, qui ad fidei et divini verbi praedicationem adhibentur, ut ante susceptum eiusmodi praedicationis munus, juxta Concilii Tridentini decreta, praecedat, nec sine eo Nr. 1020. De missione, sive Ordinarii approbatione ad praedicandum verbum Dei. >) de a. 1567. — s) e. excommunicamus de Haereticis. — 3) Sess. XXIV. c, IV. de reform. — ‘) apud Péterfy. — e) Cap. XXIV. §. V. — e) cap. I. Circa fidem et quae ad eam pertinent. §. V. ibid.
