Circulares litterae dioecesanae anno 1873 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Cardinale Simor
XVI.
77 mus auctor affirmative resolvit observando, dicta valere de Oratoriis episcopalium aedium, quamdiu Episcoporum habitationi deserviunt, quae si alteri locentur, vél in alios usus convertantur, praerogativas amittunt, quas antea obtinebant, cumque non amplius ab Episcopo habitentur, in numero privatarum domorum reputantur. Oratoria Seminariorum inter prohibita non comprehendi S. Congreg. Concilii identidem declaravit testibus Fagnano ‘) Pignatello. 2) Oratoria seu Capellas erectas in domibus piorum locorum publicorum, quae superius recensita fuerunt, aeque noii comprehendi in prohibitione, inferius adducenda Concilii-Tridentini, praelaudata S. Congregat, declaravit in Viglevanensi, Orat. 27. Martii 1847. Nominatim etiam de capella publicorum Carcerum S. Congr. Cone. 14. Novembr. 1618. in Calaritana pronunciavit, eam in Cone. Trident, prohibitione non contineri. „Quaerebatur nempe: An sub prohibitione comprehendatur capella publicorum Carcerum, et petenda sit eadem licentia a Sede Apostolica , vel sufficiat licentia Ordinarii, si huiusmodi capella sit in loco decenti ornata,“ et responsum fuit „Nou comprehendi capellam carcerum publicorum.“ Idem de capella sive Oratorio domus, spiritualibus exercitiis addictae, resolvit in Monasteriensi 5. April. 1851. Opportune isthic profertur sequens declaratio. Quaerebatur: „An festum titularis capellarum publicarum et Oratoriorum, quae existunt in aedibus episcopalibus, seminariis, hospitalibus, domibus regularium, celebrari debeat sub ritu duplici secundae Classis cam Cr.edo et Octava?“ S. Rituum Congreg. respondit „Negative,“ 12. Novembr. 1831. Marsor. * Denique privatis Oratoriis non accensentur Capellae in beneficii, presbytero collati, Titulum erectae, quamvis extent intrá palatia laicorum. Eiusmodi capellae olim admodum frequentes fuerunt, hodie ubique rariores evaserunt, apud nos autem plene disparuerunt. Etiamsi vero huius speciei capellae, quae adhuc sunt superstites, lege Tridentina nou comprehendantur, tamen, prout Van Gamberen adnotat, 3) „jam diu apud ecclesiastica Urbis tribunalia, praesertim Congregationem Concilii Tridentini interpretem, praxis invaluit, ut, si quae ab antiquo existerent huiusmodi capellae , in beneficii titulum erectae, extra domos transferrentur, aperta saltem ubi: structura sineret-, janua immediate ad viam publicam, si vero de novis erigendis ageretur, veniam denegare juberentur Episcopi.“ Haec de Oratoriis publicis, et quae illis aequiparantur adnotaese sufficiat. Alia Oratoria suut privata, sub quo nomine intelliguntur domestica privatarum aedium Oratoria, non habentia ingressum, vel egressum in viam publicam, quae Gatticus 4) cubicularia vocat, cum passim existant in privatis domorum cubiculis, quae obtenta facultate iu formam sacelli componuntur, non multo post in profanos usus convertenda, cum vel cessaverit concessa facultas vel libuerit in alia domus parte simile sacellum componere. Ipsi Episcopi, praecipue Itali in Concilio Trideutino supplicatione Patribus porrecta, quae legitur apud Le Piat, 5) postulaverant, ut tremendorum mysteriorum celebratio in privatis domibus prohiberetur. Quod ut postularent, impulsi sunt consideratione abusuum , cum licentia celebrandi Missas iu privatis Oratoriis commissorum, malorum item aliorum , quorum fons et scaturigo haec ipsa privata Oratoria evaserunt, quae successu temporis vehementer multiplicata sunt. Abusus et mala illa vivis coloribus adumbravit, ut ali- 1 1) in cit. cap. — 2) Tom. 6. Consult. 12. •— 3) oper. cit. — 4) oper. cit. — 5) Monum. ad hist. Cone. Trid. collect. IiOvan, 1781. t. 5.
