Circulares litterae dioecesanae anno 1872. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor
Constitutio Domatica prima de Ecclesia Christi
153 regendi Ecclesiam cum subjectione eidem Praesidi, qui omnium rector, caput, princepsque est. Itaque Summus Pontifex cum Episcoporum jurisdictionem minuit, utitur jure suo nativo et originario, hoc est jure Primatus, qui ei tribuit hanc potestatem; neque Episcopi de imminuta jurisdictione sua conqueri possunt, quoniam eam acceperunt ea lege, ut uni omnium capiti subjecta sit.“ Hanc de ordinaria et immediata in singulos fideles et pastores, particula- resque Ecclesias potestate Romani Pontificis veritatem declaravit, ac invictissimis argumentis vindicavit Pius VI. Papa in responsione ad quatuor Germaniae Metropolitanos 1789. data in ea, quam illi Metropolitani excitaverunt de Nunciaturis Apostolicis controversia. ‘) Pontifex indigitat fontes, unde Metropolitani vel eorum Consiliarii errores hauserunt, damnatos nempe libellos Apostatae Marci Antonii de Dominis, Edmundi Richerii et Eybelii. „Vos, inquit ad Metropolitanos, etiam atque etiam obsecramus in Domino, ut diligentissime caveatis ab erroribus toties ab Ecclesia damnatis; vosque etiam atque etiam precamur, ut veritatem e dogmatis fonte profectam toto animo amplexi, pro certo habeatis, Primatum hunc divinitus institutum’non iis dumtaxat limitibus circumscriptum, ut Petrus eius- que successores Ecclesiae caput effecti, et vicaria Jesu Christi vice fungentes, malis occurrerent, et fratres errantes ac negligentes in viam reducerent, et e socordia excitarent: sed auctoritatem secumferre stabilem, perpetuam, numeris omnibus absolutam pascendi, regendi et gubernandi tam populos, quam populorum ipsos pastores absque ulla certi temporis constitutione. . . Haec auctoritas pascendi cum clavium potestate conjuncta Petro peculiarem in modum attributa, sicut auctoritatem praesefert in omnes fideles ordinariam atque i m m e d i a t a m, ita eamdem praesefert auctoritatem ordinariam atque immediatam in omnes pastores, qui quacunque demum praefulgeant dignitate, non solum sunt Pontifici pares, sed ita eius auctoritati subduntur, ut qui pastores appellantur, et sunt, si populos respicias, ii, si Pontificem spectes, nonnisi ovium numero habeantur. — — Et — si verbo cum scripto tum tradito constat — Romanum Pontificem in vim sibi concreditae universorum curae ac sollicitudinis non solum posse ac debere in exraordinariis eventis fratres fluctuantes confirmare, et obvenienti malo occurrere, sed insuper posse ac debere semper omni cum auctoritate ordinaria atque perpetua malum ipsum antevertere ac praecavere pascendo ac regendo tam filios, quam matres, tam populos, quam pastores, ita ut incolumis sit semper unitas fidei, salva membrorum erga Caput submissio, quae ad ipsam unitatem servandam plurimum valet, intacta morum puritas, intemerata disciplinae canonuraque custodia, promta ad repellendos enascentes morbos remedia, parata cuique pro rerum opportunitate subsidia in dispensationibus, in causis et aliis rebus, quae a suprema tantum ecclesiastica pendent potestate: jam nemo non intelligit, vos aliorum captos insidiis adversus veritatem proeliari.“ 5. S. Petrum vi Primatus episcopali auctoritate super totam Ecclesiam Christi, etiam Episcopos instructum fuisse, atque iccirco etiam eius successores Romanos Pontifices tali potestate esse instructos apertissima est veritas. Nimirum auctoritatem episcopalem in immediata pascendi, regendi et gubernandi potestate consistere S. Scriptura clare docet. „Attendite vobis, et universo gregi, in quo vos Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere (in graeco textu est verbum pascere) Ecclesiam Dei.“ 2) „Pascite (idem verbum graecum, quod 1 1) Responsionem extract. Vide apud Rosfeoványi, Romanus Pontifex T. DI. — 2) Act. 20, 28.
