Circulares litterae dioecesanae anno 1871. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

XVII.

92

bent. Secus enim ejus potestas et jurisdictio frustranea esset, si ab inferioribus judicari et pro suo judicio omnino fallibili rejici quiret, daretur occasio cuivis libere sentiendi loquendi et agendi, omnes superiorum dispositiones eludendi, non esset certus Judex controversiarum in materia religionis, nec esset certa regula falsos prophetas in vestimentis ovium venientes discernendi, qui sub specie commodi innocentes seducunt. Denique si pontificae constitutiones circa dogmata editae negligi, rejici ac contemni possint, fateri cogeremur, Deum fidelibus suis de certa veritate ac salutis via sufficienter non consuluisse.“

Andreas Szabó, Canon. Strig. Director Fac. theol. Budae, postea primus Episcopus Cassoviensis, in dissertatione super bulla ,.Unigenitus“ ad Prine. Primatem data. 1781. maj. 10. Ex Archivo Primat.

„Constitutiones Rom. Pontificum, tunc sunt stricte regula fidei, quando aliquam propositionem damnant ut haereticam, quoniam opponitur verbo Dei scripto vel tradito, item quando aliquid praescribunt fide tenendum.“

Idem qua Alumnus Seminarii S. Stephani R. Tirnaviae pro laurea Doctoris in SS. Theologia obtinenda sub auspiciis Francisci C. Berchtold Canonici Strigoniensis, subin primi Episcopi Neosoliensis 1760. assertiones ex universa Theologia propugnavit, quas inter de fide, spe, et charitate sub num. 24 occurrit sequens : „Haec (Ecclesia Romana) in- fallibilem authoritatem habet quaestiones fidei controversas decidendi.“ Sub num. 25-to ponitur assertio sic sonans: „Hanc eandem infallibilitatem habet Romanus Pontifex etiam extra Concilium, dum quidpiam definit tamquam Caput Ecclesiae. Concilium quoque Oe- cumenicum a Romano Pontifice approbatum, eadem authoritate est praeditum.“ Vide tom. 2-dum Tirnaviae e. a. editi operis „Notitia Conciliorum“ authore Joanne Cabassutio, ubi assertiones impressae leguntur.

Ignatius Comes de Batthyán Episcopus Transilvaniensis Albae-Carolinae a. 1785. typis vulgavit tomum I. vastissimi operis, quod inscripsit: „Leges Ecclesiasticae Regni Hungáriáé et Provinciarum adjacentium“, cuius reliqui duo tomi subseque ibidem impressi sunt. Praememorati Tomi I-nii pag. 234. et seq. haec leguntur:

„Eadem confidentia superioritatem suam supra Concilium absque ambagibus edisserit. Alibi recitavimus verba Synodi Nicaenae et Sardicensis, quae assertioni Gelasia- nae plene consonant. Similia prorsus habemus in relatione Concilii Chalcedouensis ad Leonem Papam. Indicant enim Patres, qua spe freti definitiones suas ad illum referant: „Scientes quia et Sanctitas vestra addiscens (i. e. intelligens) et probatura, et confirmatura est eadem.“ Tandem sic concludunt relationem suam: „Omnem vobis gestorum vim intimavimus, ad comprobationem nostrae sinceritatis, et ad eorum, quae a nobis gesta sunt, firmitatem et consonantiam.“ Si itaque firmitatem definitionum suarum a Sede Apostolica mutuari necessarium crediderant Patres Chalcedonenses, procul dubio aliquid illis ad robur deesse existimarunt, atque ideo confirmationem earumdem exorarunt, ut fieret irretractabile, quod firmae illas petrae soliditate esset firmatum. Haud degeneri voce usum est Concilium oecumenicum sextum i. e. Constantinopolitanum III. In Epistola itaque ad Agathonem Papam dicunt Patres : „Orthodoxae autem fidei splendidam lucem vobiscum clare praedicavimus, quam ut iterum per honorabilia vestra rescripta confirmetis, Vestram oramus paternam Sanctitatem“. Si supremo jure Concilio non praecellit S. Petri Successor Episcoporum vertex, cur ergo confirmari orant, si secus etiam valere potest, quidquid statuere vo-