Circulares 1850-1864, Joannes bapt. Scitovszky de Nagykér, Archi-episcopus Strigoniensis, Regni Hungariae Primas
1863
Nr. 5. 1863. Venerabili Clero Arebi-Dioecesis Nostrae Strigoniensis Salutem in Domino et paternam Benedictionem! Quo multiplicia illa impedimenta, quae progressum rei scholaris potenter | adusque remorantur, quibusve efficacem medelam energica cumprimis Jurisdictionum § civilium interpositio adferendo est, opportunis mediis tandem sufferantur, profectusque scholarium laetiorem induat faciem: Consilium regium Locunitenentiale hungaricum, nexu factarum eatenus a compluribus dioecesanis Officiis remonstrationum, ope Ee- scripti sub 22-a Decembris a. praet. Nr. 59479. ad singulas Comitatuum, Civitatum et Districtuum Communitates reguotenus dimissi districtim inculcat: 1- o) Ut in Communitatibus illis, in quibus muneri Docentis servitium Notarii, cum maximo institutiouis detrimento, adusque adnexum existit, omni cum energia eo intendatur, ut, in quantum idipsum pecuniaria Communitatum adjuncta fieri permittunt, praecipue tunc, si votum idmodi concernens etiam dioecesanum Officium foveret, duo haec incompatibilia munera ab invicem separentur ita, ne per id systemisati Docen- tum proventus ullam falcidiam patiantur. 2- o) In scholis illis, ubi ob magnum scholarium numerum praeter ordinarium Docentem uno a Iter ove subdocente opus esset, habito ad materialem Communitatis statum respectu, in mutua cum Officio dioecesano cointelligentia, congrua eatenus dispositio fiat. 3- o) Siquidem rei scholaris progressum multis in locis potenter impediat id, quod parentes ipsi proles suas negligenter ad scholas mittant, vel ipsas laboribus campestribus admovendo, citra concernentis Curati indultum, penitus a scholis abstrahant: invalescens hic mos, rectae prolium institutioni et educationi certe plurimum perniciosus , efficaciter sufferendus, et ubi opus fuerit, concerneusque Curatus qua localis scholae Director contra idmodi indolentes, contumacesque parentes medelam imploraverit, iidem ad officii sui implementum omnibus legalibus mediis, quin imo et mulctarum desumtione adstringendi erunt. Denique 4- o) Observato eo, quod pluribus in locis scholae repetitionales seu dominicales, magno cum fatigio inductae, postremis temporibus penitus interciderint eo, quod tenue remuneratorium pensum hoc titulo Docentibus resolutum per Communitates subtrahatur: scholarum idmodi restitutio et Docentum ad competens honorarium repositio indilate praesuscipiatur. Quod dum ad notitiam Vestram praesentibus perferrem, ad expressum antelati Dirigentis .Regni Dicasterii desiderium majorem in modum Vos obtestor, ut ad effiicaciter tollenda rei scholaris impedimenta, taliterque promovendam intellectualem et moralem in pube scholastica culturam, unitis cum concernente civili Jurisdictione viribus solerter enitamini; politicorum organorum conatus praevio scopo impensos omnimode succolletis; defectus scholares in mutua cum iisdem cointelligentia, ad exigentiam iteratorum altiorum ordinum, novissime sub 6-a Julii a praet. Nr. 2628. rememoratorum, sufferre contendatis; nec nisi tunc, ubi officiosam interpositionem Vestram effectu carere, aut eidem obices plane poni adverteritis, via dioecesaui hujus Officii medelam altiore Loco imploretis; frequentationem denique scholarum identidem abhinc inculcatam, modalitate sub 21-a Martii 1859. Nr. 1441. praescripta, omnique cumprimis occasione visitationis scholarum ddto 1-ae Octobr. anni ejusd, Nr. 3585. persuadendi conatu serio adhibito impense adurgeatis; sic sane fiet, ut juventute scholastica in spiritu intelligentiae, et pietatis ferventer imbuta adveniat regnum Dei, regnum agnitionis ejus, gratiae item ac virtutis, et in dies magis amplificetur! Strigouii die 19-a Martii 1863. Nr. 1291. mpedimenta rei icholaris vi or- janor. politic, et eccl. junctim submovenda. Consilium regium Locumtenentiale hungaricum, ope Rescripti sub 2-a Febr. a. curr. Nr. 1079. editi, librum auctore Antonio Gyurics concinnatum, cui titulus : „Elemi magyar nyelvtan, vezérfonalul a legelső oktatásban“ usibus scholarum elementarium praescripsit ita, ut Docentes eodem ceu subsidiali uti libere possint. Venalis existit in bibliopolio Lauffer et Stolp Pestini. Quodipsum pro congruo notitiae statu et fine edoceudorum Docentum hisce Vobis annuncio. Strigonii 21-a Martii 1863. Nr. 1346. Liber subsidialis pro sehol. elem. praescribitur. i i
