1825-1827 Jegyzőkönyvek 1. • Felséges Első Ferentz Austriai Császár, Magyar, és Cseh Ország Koronás Királyától Po'sony Szabad Királyi Városában, 1825-dik Esztendőben, Szent-Mihály Havának 11-dik napjára rendeltetett Magyar Ország Gyűlésének Jegyző könyve / Po'sonyban / Belnay örököseinek betűivel / 1825-1827
1926 / 56. ülés
SESSIO Q 6 I N Q U AG.ESIM ASEX T A. 055 A’Szcpes Vármegyei követ, minthogy e’ Tárgyban a’ dolog nagyon specialitásokra terjed, több nehézségeket is talált, merte’ szerint a’ falusi Iskolákban Magyar Taníttókat is szükséges leszen felfogadni, már pedig Szeposségben erre elegendő alkalmatos Taníttókat találni nem lebet, mert a’melly Iskolai Taníttók készítésének Intézete ott fenn áll, az sem nem elegendő, sem nem alkalmatos arra, bogy Iskolai Taníttókat a’ kívánt czélra formálhasson, a’boldogabb vidékekről pedig ezen szegény Tartományokba senki sem fog kívánkozni, jobbnak vélte volna tehát az illy egyes es különös (specifica) határozásokat egészen elhagyni, es tsak a’ Megyebeli Törvényhatóságokra bizni, hogy mindenütt a’ lehetóse'ghez alkalmaztatva , a’ Magyar nyelv előmozdíttásában való buzgóságokat szivekre kötvén, tegyenek az iskolákban hathatós eszközöket. A’ Horváth Országi követ, minekutánna a’ Státusok Horváth és Tóth Országokat ezen rendelések alá nem érteni, es tulajdon igyekezetekre bizni akarják a’ Magyar nyelvnek előmozdítását, azért ezen pontnak a’ végéhez azt függesztelni kérte: dispositionibus punctis \-mo 2-do 4-to b-to contends ad Regna Croatiae et Sclavoniae haud extensis. — Nem külömben a’ Fiume Város követ je a’ Tenger parti részekre nézve , hogy az Iskolák eránt 1-ső Novembertől I829 kezdve tett rendelések oda ne értettessenek, űreszközt tenni kívánt. Mert ámbár még most a’ tett Intézetekben részt nem vehetnek, de ók is igyekezni fognak, hogy Magyarul beszélhessenek. * Egyébberánt a’ Görög Valláson lévőkről arra tette fi-men ad Regna Croatiae et Slavoniae extendi baud posse, persvasum bábuit. — Ablegato Comitatus Sccpusiensis, quum hoc in merito ad specifica plane condescensuiu sit, plures occurrebant difficultates: ut enim attactis dispositionibus satisfieri val :at, ad Pagenses quoque scholas hungarici essent applicandi docentes; — at vero in Scepusio sufficientia hoc scopo Individua, nuspiam reperiuntur; — Institutum enim praeparandorum Ludimagistrorum, in gremio existens, hoc scopo nec sufficit, neque ita comparatum est, ut hunc in finem aptos docentes formet, desiderium autem, e beatiori patria ad miseriores sedes transmigrandi, non facile quemquam capiet. — Unde a specificis bis dispositionibus, penitus praescindendum, et negotium concernentibus Jurisdictionibus committendum arbitrabatur, ut pro ratione localium adjunctorum, suoque promovendae linguae patriae sincero zelo^ — quoad scholas congrua disponere valeant. Regni Croatiae Ablegatus, ex quo Status et OO. provisionem hanc ad Ilegna Croatiae et Slavoniae extendere nolint, ac linguam hungaricam in illorum gremio, proprio eocumdem conatu, propagari cupiant, ad calcem puncti hujus ,sequentia adjici voluit: dispositionibus punctis 1-mo, 2-do, 3-tio, 4-to et 5-to contentis, ad Regna Croatiae et Slavoniae haud extensis. — Non absimiliter Fluminensis Civitatis Ablegatus respectu Littoralis Hungarici, cautelam adjiciendam credebat, ne factae quoad scholas 1-a Novembris 182Q effectui mancipandae dispositiones, ad Partes has extensae censeantur. — Nam esto de praesenti adhuc, in factis dispositionibus partes capere nequeant, conatibus tamen defuturi non 164*