Opinio Excelsae Regnicolaris Deputationis pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operibus Articulo 8. 1827. exmissae, de objectis ad Deputationem Contributionalem-Commissariaticam relatis depromta. / Posonii / in Typhographia Ludovici Landerer de Füskút / 1831
1. De Projecto
8 5-to Dicalis Conscriptio formalis, pro trienni spatio deservitura, quarto quovis anno, hujus vero revisio, ac rectificatio singulis annis peragatur; mox quantitas dicarum, et lias feriens tributi pars suo modo defigatur, atque contribuentibus prout eorum quemque respexerit, tempestive nota reddatur; enim vero quum tam domesticarum apud Jurisdictiones necessitatum status, quam numerus dicandorum objectorum quotannis variet, borúm sane ad dicas facienda reductio intermitti nequit, neque defigi pro stabili potest, quid a singulo dicandorum objectorum solvendum veniat? tanto magis itaque adeurandum est, ut et dicatio, et individuális repartitio tempestive fiat, haecque singulis debite innotescat. §. 3. Secundum haec principia e numerosis, quae adusque viguerunt dicalis Conscriptionis rubricis porro quoque retineri possunt sequentes: l-nio Rubrica personarum. Huic ita distinguendae, ut parte alia Mares, alia focminae comprehendantur, inscribuntur Libertini, Coloni, Inquilini, snbinquilini, servi, famulique, viduae matres familias, et ancillae; — non tamen Uxores, vehit separatam a patre familias operam vix praestantes, nec personae adolescentes, quae 16-um aetatis annum nondum adtigerunt, neque senes CO-um supergressae, aut ad mendicitatem ob corporis defectum redactae. Quantum merendi modum in mercenaria manualium operarum, ac vecturarum locatione, fructuosaque quorumvis productorum distractione subsistentem attinet, quum hic diversus et quoad loca, et quoad personas existat, imprimis Jurisdictionum sit ea providentia, ut ante omnia medio solennis e generali Congregatione exmittendae Deputationis in conditionem singulorum locorum, omniaque illa adjuncta, a quibus merendi modus, hujusque major vel minor oportunitas dependet, sedulo inquiri, et exacte dispicienda conscribi, sibique referri curent. Adjuncta hujusmodi possunt vel in ipsius Jurisdictionis gremio, vel in proxima alterius vicinia existere; debent vero pro talibus reputari: navigabilis fluvius, vel Canalis; Civitas, Emporium, ductus viae Commercialis, majora promontoria, manufacturae , fabricae, et quaevis alia Instituta, consumptionem auge'ntia, et conductionem manualium operarum, ac vecturarum exposcentia; cognita autem ex hujusmodi conscriptione quorumvis gremialium Jocorum merendi oportunitate, eaedem Jurisdictiones in generali, peraeque finem in eum praestituenda Congregatione, cunctis ab inde profluentibus beneficiis ex aequo pensatis, loca idmodi in totidem, quot recta exaequatio requirit, classes, gradualem progressivam que dicationis proportionem subituras, adeoque ante dicationem determinandas, dispescent, atque in specie designabunt: quae loca, ad quam pro suppetente modo merendi classem referenda sint: et cum adjuncta quae classification locorum quoad oportunitatem modi merendi pro basi inserviunt, mutari possint, factoque hoc praestabilita modi merendi locorum categoria alterationem deposcat, Jurisdictiones, ante peragendam statis temporibus dicalem conscriptionem, eandem Classificationem locorum in revisionem sument, et prout suborta adjuncta, et aequitatis ratio exegerit, rectificabunt. Quia vero in eodem etiam loco singuli contribuentes ex communi locali merendi occasione non aequalem capiunt partem, illorum etiam pro ration*1, qua semet modo merendi impendunt, et fructus, quem exinde participant, subdicali Conscripiione classificatio, et tam relate ad manuales operas, quam et vecturisationem in tres classes partitio instituenda v eniet. Iluic scopo inserviet rubrica: de modo merendi, rubricam personarum secutura, bipartita, in quantum is vel in manuum opera, vel in vecturisatione eonsisiit, et, in quantum contribuentia individua ad tres classes referri poterunt, utrinque ad tres columnas, classes designaturas, subdividenda. — Hujusmodi autem individuális classificatio e Fassionibus cujusvis loci primorum, coaccolarum
