Opinio Excelsae Regnicolaris-Deputationis motivis suffulta, pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operatis Articulo 8. 1825/7 exmissae circa objecta ad Deputationem Publico-Politicam relata. / Posonii / in Typis S. L. Weber / 1830

I. Coordinatio Comitiorum, cum Projectis 11. Articulorum

&

b

perior solum ex illis, qui dignitatibus Regni eminent, consistat; verum enimvcro seu Benigna Divi Leopoldi II. Comitiis Anni 1790. facta Propositio, seu Regnicolarum desideria saepius manifestata considerentur, seu denique necessitas justae proportionis Votorum, quae irreflexe etiam ad mixtas Sessiones in ipsa jam Excelsorum Procerum Tabula sernet exerit, spectetur; provideri jam necessum est, ne numerus modo dictorum Comitum, et Baronum in molem, quae negotiis deliberandis obstat, et ipsam mutuam Tabularum relationem convellit, increscat. —■ Sunt quidem, qui vestigia horum Magnatum, jurisque eorum Comitialis a septem Principalibus Personis, qui conventis cum Arpado pactis cavebant, ne unquam a Consilio Ducis, et honore Regni priventnr, derivent, argumentoque S. Stephani Libri I. Cap. 4. Bullae aureae Articuli 10. et 16. Uladislai Decreti III. Articuli 22. et quam maxime 1-mae Tituli q3, Magnates quoque solo nomine, in vigente ad haec usque tempora usu conservandos censeant: Excelsa tamen Deputatio, quid argumentis his ponderis insit, eo lubentius praescindit, quod parte ex una eos quoque possessorio potiores Nobiles, qui Banderia educebant, in numero Procerum olim consiliatos fuisse, evidentibus testimoniis constet; parte autem ex alia Ordo etiam equestris illorum sit Anfenatorum Propago, quorum singulis viritim ad Comitia olim comparendi et jus, et obligatio fuerat. Prout itaque his prorsus veterem, et consistentiae Regni coaevum morem hunc reclamare in animo non est: ita usus, quem finis, spiritui legum conformis mutari poscit, solo vetustatis motivo satis defendi, aut ex temperatione illius noxa praerogativae, uti per Nobiles salutari prorsus consilio snbin ad Repraesentantes restrictos , ita nec per Magnates hos allegari potest. Nihilo plus appendit argumentatio inde sumpta; ne per coarctationem numeri Magnatum horum jura Majestatis Regiae restringantur; Hujus enim perinde ac Regnicolarum interest, ut menti Articuli 67: 1790. de votis tandem ad justam proportionem systemati Comitiorum cohaerenter reducendis satisfiat. Quippe, si praesidio antiquitatis usum porro conservari, Magnatum proinde numero partim liberalitate Augustorum, partim vero Indigenatus via nimium aucto, hos omnes ultro quoque ad Comitia vocari oporteret; tum certe legalem Tabulae Excelsorum Procerum typum interverti, Dignitariorum Regni vota numerrco pondere passim elidi, et tandem contra indolem Comitiorum inde temperamentum repeti necessum esset, unde pertractationis initium progreditur. Neque eadem isthic, quae alibi gentium augendi Procerum numeri ratio subversatur; ibi enim Tabula Procerum distinctum corpus constituit, in Patria vero nostra Status , et Ordines Regni comitialiter congregati Consiliorum duntaxat causa, ncn item quod separatum Corpus efficiant, in diversis Coetibus integrantes unius, ejusdemque corporis partes constituentibus, consident; in Comitiis denique Regni hujus Dignitarii necessario interessé debent, quod apud alias Gentes, ubi consvetudinis hujus defectus numero Parium sarcitur, haud perinde obtinet. Ex quibus quidem argumentis , circa restringendum Magnatum solo nomine, numerum, inter hanc, et illam de Anno 1790. Excelsam Regnicolarem Deputationem in abstracto convenit; quoad modum tamen nonnulli lege statuendum proponunt, ut singulae Magnatum Familiae unum ad Comitia deputare possint; censent nempe hoc publicis earundem meritis tribuendum esse, ne illustris cujuspiam stirpis surculus, requisito legetenus possessorio destitutus, seculari hac generis sui praerogativa excidat; idque ipsum secundari contendunt, tam exemplo Nobilium, qui olim viritim ad Comitia confluentes, subin ad certos e numero suo Deputatos restricti sunt, quam vero argumento illo, quod hoc modo non solum numerus votorum stabilis, et fini, ad quem collaboratur, conformis obtinendus, verum ipsum inter Proceres aequilibrium certius assequendum sit, Quum interim usui hactenus vigenti tantum tribui nullo pacto possit, ut novus in Statu Status efformetur, distinctusque ille Tabularum Character, secundum quem ii, qui Regalibus Literis evocati proprio personali jure comparent, Tabulae Procerum, qui vero jure Repraesentationis veniunt, Tabulae Statuum assident, confundatur; typus proinde, quem spiritus Constitutionis Tabulae superiori indidit, in sacrificium hujus ceteroquin , ut praemissum est, non solum Magnatibus nomine, sed Barideriatis quoque NoLihbus com-