Boros István (szerk.): A Magyar Természettudományi Múzeum évkönyve 3. (Budapest 1953)

Bohus, G. ; Podhradszky, J.: A búza kőüszögjét okozó Tilletia-fajok hő- és talajnedvesség igényére vonatkozó vizsgálatok

Táblamagyarázat (IV. tábla). A búza kőüszögjét okozó Tilletia-iajok elterjedése Magyarországon a Podhrad­szky-féle kőüszög elterjedése — s a Hajósi-féle országos (1901-1940) évi átlag-csapadék­mennyiségi adatok összeiüggésében. Investigations with Regard to the Temperature and Soil Humidity Claims of Tilletia Species Causing Bunt By G. B o h u s, and J. Podhradszky, Budapest It was proven by experiments that the temperature claim of the two most extensively dis­tributed bunts, T. foetida and T. triticoides, is the same : no essential difference may be observed between them with regard to temperature. The sprouting optimum of the spores of both species lies between 16—18° C , the maximum being 27—28° C. Concerning the humidity of soil, however, there is a very marked difference between the two species : on a temperature of 10—18° C, the optimal sprouting of wheat and also of the most favourable infection of bunt in our country,, the optimum of soil humidity (in the case of brown clay soil with some humus content of Kiscell), is 59% for the spores of T. foetida ; for the spores of T. triticoides this value is between 71,2—84%. T. triticoides claims therefore more moisture. Based on above conclusions a definite connection may be noted between the distribution in Hungary of the two bunts and the quantity of rainfall. In the SE, E and central parts of the country, where the quantity of annual rainfall is 650 mm at the most (but generally lower than 600 mm), the occurrence of T. foetida, according to the investigations of Podhradszky, is higher than even 95% p , but that of T. triticoides is neg­lectably low. The above areas belong therefore to the distribution zone of T. foetida. Northwards, and chiefly westwards of these areas, where the quantity of annual rainfall exceeds 650 mm, the injurious effects of T. triticoides appear on a larger scale, according to observations. One must count therefore with the spread of T. triticoides in these areas. Of these statements one may deduce­the fact that in all those territories where the annual rainfall is higher than 1000 mm, the species T. triticoides and carLes are in constant preponderance. r. Boxy ui H H. noArpaflCKHÎi (ByaaneuiT) : Hcc/ieA3BaHHH3, OTHocHmnecH K 3anpocaM TenJIOTH H no^BeHHofi Bjia>KHocTH y BHAOB Tilletia (P e 3 ró M e) npH noMoum 3KcnepHMeHT0B 6biJio flOKa3aHo, HTO caMbie pacnpocTpaHeHHfcie B BeHTpHH BHAH rojiOBHH, Tilletia foetida n T. triticoides, HMeioT o/rHHaKOBbie 3anpocu no OTHOiueHHio K Ten­jiOTe, y HHX He HaßjiiOAaeTCH HHKaKoä pa3HHu,hi B 3TOM OTHonieHHH. OnTHMajibHaa TeiwnepaTypa fljiH Bbiny cKaHHH pocTKOB icnop 060HX BHflOB : 16 — 18°, a jwaKCHMajibHaH : 27 28° no liejib­CHK>. Ho B OTHOuieHHH BJia>KHOCTH no^iBbi y>Ke 3aMeiaeTCH 3HaiHTenbHafl pa3HHua Me>Kfly HHMH -. Me>Kay 10 H 18° no 14. — T. e. npn HHTepBajie, BcajwoM nparo^HOM RJIH 3apa)KeHH3 H caMOM O6MM­HOM unn npoH3pacTaHHH nnieHHubi B BeHrpHH — 59%-an Bjia>KHOCTb 0Ka3ajiacb onTHMajibHoii RjiH cnop T. foetida, a cnopaM BHoa T. triticoides 6biJia BjiawHOCTb B 71,2—84% caMoft no/rxofl­nw,evL. Ha 3Toro HCHO BHflHo, wo nocjieflHHÍi BHA TpeőyeT ôojibuie BJia>KHOCTH, He>KejiH nep­Bbiii. HivieH B BHfly 3TOT dfaKT, óbijia KOHCTaTHpOBaHa TecHan CBH3b MOKfly pacnpocTpaHeHHeM Ha3BaHHbIX BHflOB Tilletia H rOßOBOM KOJIHqeCTBOM OCaflKOB. B lOrOBOCTOIHblX, BOCTOiIHblX H cpeaHHX qacTHX CTpaHbi, ryje roflOBoe KOJumecTBO oca/rKOB aoxoaHT flo 650 MM. (HO B o6ui,eM He AOCTHraeT aa^e 600 MM.), pacnpocTpaHeHHe T. foetida — no yciaHOBjieHHio üo/i,rpaflCKoro — npeBbiuiaeT 95°/ 0 , a BH#; T. triticoides epßa BCTpe^aeTCfi. TaKHM o6pa30M, BbmieHa3BaHHbie nacTH CTpaHbi npHHaa,Jie>KaT K apeajiy T. foetida. Ho K ceBepy H ocoôeHHO K 3anaay OT 3THX oőJiac­Tefi, rne roflOBoe KojinnecTBO oca^KOB ßonbuie 650 MM, ynjepóbi OT TOJIOBHH — no Ha6jno/r,eH­HHHM — npHTOHííioTCH őojibuieíí qacTbio BHflOM T. triticoides. CjieflöBaTejibHo B 3THX oßjiacTHX TpeÖyeTCH cmTaTbCH c OOJIBIUHM pacnpocTpaHeHHeM 3Toro BHa;a. H3 cKa3aHHoro HCHO cjienyeT, 1TO B oôJiacTHX, r/je ro^OBOe KOjimecTBO oca/rKOB, npeBbiuiaeT 1000 MM, npeoßjiaflawT BHUH: „ T. triticoides H caries. Г. Бохуш и Я. Подградский (Будапешт): Исследэванния, относящиеся к запросам теплоты и почвенной влажности у видов Tilletia (Резюме) При помощи экспериментов было доказано, что самые распространенные в Венгрии виды головни, Tilletia foetida и Т. triticoides, имеют одинаковые запросы по отношению к теп­лоте, у них не наблюдается никакой разницы в этом отношении. Оптимальная температура для выпускания ростков ( спор обоих видов : 16—18°, а максимальная : 27—28° по Цель­сию. Но в отношении влажности почвы уже замечается значительная разница между ними : между 10 и 18° по Ц. — т. е. при интервале, всамом пригодном для заражения и самом обыч­ном для произрастания пшеницы в Венгрии — 59%-ая влажность оказалась оптимальной для спор Т. foetida, а спорам вида Т. triticoides была влажность в 71,2—84% самой подход­ящей. Из этого ясно видно, что последний вид требует больше влажности, нежели пер­вый. Имея в виду этот факт, была констатирована тесная связь между распространением названных видов Tilletia и годовом количеством осадков. В юговосточных, восточных и средних частях страны, где годовое количество осадков доходит до 650 мм. (но в общем не достигает даже 600 мм.), распространение Т. foetida — по установлению Подградского — превышает 95%, а вид Т. triticoides едва встречается. Таким образом, вышеназванные части страны принадлежат к ареалу Т. foetida. Но к северу и особенно к западу от этих облас­тей, где годовое количество осадков больше 650 мм, ущербы от головни — по наблюдеи­ниям — причиняются большей частью видом Т. triticoides. Следовательно в этих областях, требуется считаться с большим распространением этого вида. Из сказанного ясно следует, что в областях, где годовое количество осадков, превышает 1000 мм, преобладают виды: Т. triticoides и carks.

Next

/
Oldalképek
Tartalom