Budapest Régiségei 24/1. (1976)
ÓBUDA, RÓMAI KORI TÁBOROK, CANABAE ÉS KÖZÉPKORI VÁROS = ÓBUDA, ROMAN CAMPS, CANABAE AND THE MEDIEVAL TOWN = OBUDA, LAGERÂ I KANABE RIMSKOJ EPOHI I SREDNEVEKOVYJ GOROD - Kumorovitz L. Bernát: Óbuda 1355. évi felosztása : I. Lajos király és Erzsébet anyakirályné 1355. augusztus 17-i és 1356. október 17-i oklevele 279-302
in genere^ matrem cunctorum fidelium esse censuit et magistram, ut deo propitio sibi illic famulantes protegantur a noxiis, salutaria s(emper incre) menta recipiant et pacis affluant ubertate , nunc eisdem donationes novas faciendo, nunc donata ampliando, nunc pro hiis, que successive inutilia 1 essent reddita, de utilioribus permutationis titulo seu alias providendo. Proinde ad universorum notitiam harum série volum(us pervenire, quod) cum inter prepositum et capitulum Bude Veteris ex una parte et castellanum nostrum ac cives de eadem ex altera multipharie* discordie, dissessiones , scandala, rixe et contentiones ab olim exorte fuissent successive et super hiis utrumque m tarn maiestati nostre regie, quam reginali (excellentie foret) conquestum ab antiquo ex eo, quia idem prepositus cum capitulo iura, iurisdictiones et dominium proprietarium vendicabat in opidum et cives antedictos vigore donationum regalium ipsorum ecclesie facte et collate + ipsis recusantibus eisdem obedire in hac parte. Nos itaque 11 ad opid(um seu civitatem ips)am speciali ducimur affectione, quod cuilibet exinde pátere potest intuenti, quia duas solempnes 0 ecclesias, unam videlicet pro collegio prepositi et capitulipredictorum nos regina de nostris sumptibus reginalibus,aliam in honore beate virginis pro usu sororum sancte Clare ordinis beatiP Francisci (ex nostris sumptibus commu)nibus regalibus et reginalibus de novo edificari et (construi fecimus in eodem, volentes de) iuribus prepositi et capituli iam dictorum clarius informari, ea nobis in presentia prelatorum et barronum^ regni nostri exhiberi fecimus per eosdem et privilegiorum ac aliorum instrumentorum (tenores diebus quam plurimis) examinari diligenter, super eorundem firmitate (et vigore conscientias certorum prelatorum et barronum^ et specialiter) Demetrii r Waradiensis s , Nicolai Zagrabiensis*, aule nostre vicecancellarii u , Iohannis Wesprimiensis ac Stephani Nitriensis episcoporum v , necnon Ladislai prepositi Chazmensis x , comitis cap(elle nostre et Gregori custodis Waradiensis^), decretorum doctoris, capellanorum (nostrorum, item Nicolai wayuode z Transiluani a l et comitis de Zolnukbl),Cyko c l magistri tauarnicorum^l nostrorum, Thome filii Petri ianitorum nostrorum magistri, ac Nicolai filii Peteuch e l quondam 1 woyuodeSl Transiluani 1, quos ad hoc duxeramus eligendos onerando x l . Et quia, prout iidem demum nobis eorum fide et fidelitate sacre k l (corone débita post eorum maturam deliberationem habitam super ipsis )retulerunt, pro certo comperimus prepositum et capitulum antedictos quoad iurisdictionem et ipsius exercitium ac tributum fori, necnon cybrionesll, que a vineis sub ipsius civitatis seu opidi territorio constitutis exigi consueverant, clarum ius habere et in (ipsorum consistere possessione) pacifica et quieta; sed quoad dominium proprietarium et tributum navium, quod ad presens pro castro nostro exigitur, licet iura eorum exhibèrent, non tarnen in ipsorum possessione a tempore, cuius non m l extaret memoria, eos umquam constabat extitisse vel fuisse, super salubri ipsius ecclesie statu atque iuri(bus cepimus medi)tatione sollicita (cogitare. Et ut inter illic) domino famulantes vigere possent tranquille beatitudo quietis et solide pacis gratia conservari, et ne illis dissessionum n l seu discordiarum turbine agitatis, ac litium, que exinde sequi possent exercitio intentis et fidelium tepescere°l po(sset devotio) ac cultus (et officium lentescerePl) fidei Christiane, cum nonnisi pacis in tempore bene coli posse asseratur pacis auctor^l secundum canonicas sanctiones, ut horum matériám, in tantum r l est possibile, amputare valeamus, toto conamine providere; considérantes igitur, quod propter vicinitatem castri nostri predicti eti(am iura, inqu)orum possessi(one pre)positus (et capitulum prelibati) existebant, poterant deperire vel saltern in utiliora s l ipsis reddi in futurum, pro sedandis discordiis, dissenssionibus^-l. rixis, contentionibus et scandaliis u l supradictis, deliberavimus et firmavimus iura omnia temporalia supradicta prêter chybriones x l, que prepositus (et capitulum) in parte (pot)iori infra specificanda opidi seu civitatis et in illius civibus, necnon tributis tarn fori, quam navium,seu iurisdictionemyi se habere pretendebant, ad manus nostras regias et reginales revocare ac eisdem preposito, capitulo et ecclesie de utilioribus z l et amplioribus,necnon ipsis magis (expedientibus reditibus) a 2 et proventibus permutationis titulo alias providere, requisita primitus super huiusmodi permutatione sedis apostoli ce et ob tentai, prout patet ex forma bulle, per quam certis regni nostri episcopis, videlicet Demetrio Waradiensi c 2, Nicoiao Zagrabiensi, aule nostre vi ce can cellar io^ 2, Iohanne e 2 Wesprimiensi h(uiusmodi permut)ationis inquisitio et perfectio a sede apostolica est commissa, super cuius quidem contractus perfectione et 1 premissa nostra provisione facienda et complendaiidem prepositus et capitulum maiestati nostre instantia humili et devota supplicabant. Communicato igitur consilio nostrorum communiumg2 prelatorum et barronum^2, premissa (super prelib)atis deliberatione diligenti, compensatis omnibus utilitatibus, proventibus et reditibus a 2, que iam dicti prepositus et 284
