Notitia hungáriae novae historico geographica (Budapest, 2012)
Veszprém vármegye
574 COMITATUS VESPRIMIENSIS PARS SPECIALIS MEMB. II. confirmavit, adiecto mox ad annum MCCCCLXXI. diplomate alio, quo exemplo regum aliorum, et maxime, ut litterae habent, Ladislai, incolas hos in quibusvis caussis, et caussarum articulis, furtis, latrociniis, et id genus criminibus comitibus parochialibus, V. Comitibus, et iudicibus nobilium eliberavit. A solutione autem taxarum, seu contributionum regni immunes sunt facti anno MDX. Vladislai indultu.1' Quae omnia repetitis fere verbis roborarunt reges, atque imperatores reliqui. Rudolphus ad annum MDCIL, Matthias II. anno MDCVIIL, Ferdinandus II. anno MDCXXIL, suffragantibus et palatinis Nicolao Eszterházi2 anno MDCXXXV., Paullo Pállffi3 anno MDCLL, Francisco Vesseléni4 anno MDCLVIIL, quemadmodum haec non tantum litterae ipsae tantorum regum, et heroum, sed etiam publicae earum in Comitatibus Iauriensi, annis MDCXLIV., et MDCLX. Comaromiensi MDCLXII. praelectiones, et adprobationes clare testantur." Nescio autem qua temporum iniquitate accidit, ut his sensim, paullatimque desti[p. 105.]tuti5 privilegiis Vásárhelyienses,b in parem cum reliquis agrestibus, et rusticis reciderunt servitutem. Sunt enim hucusque in spe magis, quam usu tot libertatum. Neque maiori laetantur territorio, quam quod toti oppido sufficiat. Vix enim ad sclopi iactum intervallo finium, et terminorum incingitur. Nam uti ab oriente proxime vicinos habet pagos: Bor-Szörcsek, et Devecser, ita a meridie accedunt deserta Megyes, Hány, et Lovasd, a septentrione7 autem anseres quoque commutat cum Kis-Jenő; nec longius ex eadem parte distat mons Somlyóiensis.8 In cuius radicibus etsi modicum aliquem fructum ex vinicultura petit: caret tamen terra arabili, eiusdemque summum defectum9 alienis desertis pensat, quae nonnisi aere parantur pro foenore annuo. Caeterum incolae oppidi copiosi, nobilibus quoque parte haud minus, quarta miscentur, et quod viam regiam tenent, praeter reliquas angustias crebris militum comme- ationibus lacessuntur. Colunt tamen omnes religionem catholicam pulchre eminenti10 in medio oppidi templo, quod muri circumveniunt alti satis, et solidi, reliquiae nempe odaei virginum olim ibidem habitantium, quibus post emigrantibus successerunt non mansione, sed dominio Virgines Clarissae Posonienses. [p. 106.] 22.) Bor-Szörcsök11 recedit a Vásárhely12 in orientem quadrantis horae itinere, estque ei in meridiem confine Devecser aliquot minutis remotius, in orientem autem pariter unius quadrantis horae interstitio sunt ei vicina primo desertum Dés-háza, deinde paullo inclinatius versus septentrionem13 pagus Oroszi, exque eadem parte Doba, et amoenus 1 A p. 129. add. Erat olim Vasarhellyini claustrum etiam Paulinorum. 2 A p. 129. Eszterhazi 3 Paullo Pállffi A p. 129. Paulo Palff 4 A p. 129. Veselenyi s corr. ex destidestituti 6 A p. 129. Vasarhelyienses 7 A p. 129. septemtrione 8 A p. 130. Somlyoiensis 9 corr. ex deffectum 10 corr. ex emminenti 11 A p. 130. Bor-Szörcsek 12 A p. 130. Vásárhely 13 A p. 130. septemtrionem I Diplomata hic enumerata ut sequuntur: Belae IV. anno 125p. datum: MOL DL nr. 4p2. (publicatum in BTOE I. pp. 66—68.; v. etiam Reg. Arp. nr. 1225.); Stephani regis iunioris anno 1264. datum: MOL DL nr. 4pp. (publicatum in CD IV/j. 205-206.; v. etiam Reg. Arp. nr. 1826.J; Stephani V. anno i2jo. datum: MOL DL nr. 6py. (publ. in Wenzel 1860-1874. XII. pp. 21-22.; v. etiam Reg. Arp. nr. ipy/.J; Innocentii V. PP. d. 20. Maii i2y6. expeditum: MOL DL nr. P42. (publ. in BTOE pp. 152-156.); Caroli I. d. 25. lun. 1542. emanatum: MOL DL nr. j^pd (vide etiam Anjou-Oklt. XXVI. nr. 324.); Matthiae d. 14. Febr. 1463. datum: MOL DL 1580p; eiusdem d. 16. Febr. 1465. expeditum: MOL DL 1645p; eiusdem d. /7. Febr. 1451. emanatum: MOL DL 1015. Diploma Wladislai a. 15/0. datum non invenitur. II Diplomata aliaque documenta quae hic enumerantur reperire non potuimus. Bor Szőrösek.
