Kasza Péter (szerk.): Stephanus Brodericus - Epistulae (Bibliotheca Scriptorum Medii Recentisque Aevorum, Series Nova XIV., Argumentum Kiadó - Magyar Országos Levéltár, Budapest, 2012)
1536
35 40 45 50 55 60 65 70 primum hire naturali habere solent locum, nec aliorum quorumpiam maius quam tui videndi habuisse desiderium. [3.] Non raroque vehementer tibi timui, cum te intelligerem cum aliis partium vestrarum magistratibus inter hostes illos fidei versari, tuosque mores illorum conferre debere mandatis. Sed Deus Optimus Maximus sive voto meo, sive tuis precibus te illis eripuit, ac incolumem hactenus conservavit ob hanc fortasse rem, ut tua opera, cura et sollicitudine perditum illud regnum, patria nostra funditus non intereat nostra hac tempestate. Quod ut cures, ac publicae potius quieti, paci et saluti, quam privatorum aliquorum hominum affectibus inservire malis, per eam, quam patriae praeter omnes mortales debes caritatem, te rogo. Nam si res nostra Hungarica ita fluctuabit diutius, ut hactenus, etiam non irruentibus externis hostibus regnum ipsum ob perditorum utriusque factionis hominum rapinas et latrocinia se ipsum desolabit, perdet et consumet. Si vero, quod Deus avertat, aliquo domus Austriacae infortunio vicini vestri albocapuciati10 11 modica arrepta occasione, vel morte unius ex vobis, quae est, ut alia omnia nostra, in manu Dei sita, Hungáriám rursus non modo invaserint, sed occupaverint, et istic pedes sedemque, quod ipsi intendunt, sed vos non creditis, fixerint, quae servitus nostram miseram nationem, quae etiam nunc apud exteros populos tum multas ob res, tum maxime ob commercium Turcicum pessime ubique audit, non manebit? Vertetur Hungária in praedam, officia, praefecturas, et rrjv nolVKOipaviav, Graecorum more, tyrannidi et servituti infidelium erit subiecta. Olim in toto orbe nominatissima et Christianis etiam omnibus principibus formidolosa, nedum Tureis. Nunc ergo, dum adhuc tempus est, et periculum anteverti potest, adhibendus est modus et via, quibus et regnum afflictum, miserum et perditum, si non in pristinum florem, quod iam aetate nostra vix fiet, saltem in aliquam permansionis et quietis futurae speciem reducatur, nosque omnes quandoquidem meliorem annorum nostrorum partem iam transegimus, in pace in hac extrema aetate nostra Deo et nobis servire possimus. Cuius rei fundamentum si nunc apud caesarem non statueritis, nescio, an postea unquam talem boni aliquid faciendi nanciscemini occasionem. Quodsi concordaveritis, quid obstabit utraeque factioni in mutuam amicitiam reductae, quin et arces finitimas regni, in quibus status pendet Hungáriáé, Turea in Persia occupato, et forsan nunquam reversuro, non magno labore recuperare possint, et fines suos ita extendere, proferre et munire, ut et praeteritam ab aliquot iam annis acceptam ignominiam nova virtute sint recuperaturi, et Hungáriáé pacem perpetuam acquisituri. Quare, Reverendissime Praesul, tuae est industriae, prudentiae, virtutis et officii, ut una cum reverendissimo Colo- censi11 ad id totas animi vires tuas intendas, quo vestris consiliis, cura et opera primum Hungáriáé et vobis ipsis, deinde nobis pax et tranquillitas in hac vestra legatione requiratur. Date operam, ut quod per hos annos nescio, an fato magis omnium nostrum adverso, quam malis improborum hominum consiliis in illius Gordiani nodi modum involutum erat, vestra prudentia et cura nunc, dum occasio divinitus praebita est, dissolvatur. Rem plane conclamatam vos restaurate, et in tranquillum deducite finem. Modum quaeritis, quo pacto id fiat. Litteris ea de re, ut difficile est, ita insecurum 10 I.e. the Turks. 11 Ferenc Frangepán was a fellow legate of Brodarics during his trip to Italy in 1536. 478
