Avar Anton (szerk.): A Hunyadiak címereslevelei 1447-1489 (Budapest, 2018)
V. Hunyadi János címereslevele, 1453
a_hunyadiak_cimereslevelei_1447_1489_0115_bent.indd 45 2019.01.16. 10:25:49 V. V. László magyar király címerbővítő oklevele Hunyadi János besztercei örökös gróf233 részére Pozsony, 1453. február 1. (Gyertyaszentelő Boldogasszony előtti csütörtökön) Eredeti oklevél: Magyar Nemzeti Levéltár Országos Levéltára, DL 24762. (korábbi jelzete: Magyar Kamara Archivuma, Neo-regestrata Acta, Fasc. 1524. No. 11.). Pergamen, vörös zsinóron V. László magyar királyi titkospecsétjével. A címerkép jobban, a szöveg helyenként kopott. A szöveg le is írja a címert. Az oklevelet a király parancsára, illetve az országnagyok tanácsának döntése alapján Zrednai (Vitéz) János kancellár állította ki. Szövegkiadások: Katona XIII., 865–870.; Teleki 1853, 365–368.; Vitéz 1980, 183–185.; Sölch 2006 (magyar fordítással). Szakirodalom: Nyáry 1886, 120–121. (színes címerrajzzal); Siebmacher – Ungarn, 252.; Siebmacher – Siebenbürgen, 267.; Áldásy II., No. 42.; MMűvTört II., 43. (fekete-fehér kép); Radocsay 1957, 281.; Vitéz 1980, 183–185.; Nyulásziné 1981, No. 56.; Bertényi 1985; Nyulásziné 1987, No. 32.; Nyulásziné 1999, No. 32.; Nyulásziné 2000, No. 56.; Nyulásziné 2005, No. 113.; Hunyadi Mátyás 2008, 180. * * * commissio propria domini regis <L>adislaus 234 Dei gratia rex Hungarie, Bohemie, Dalmatie, Croacie etc. Austrieque et Stirie dux nec non marchio Moravie etc. ad perpetuam rei memoriam. Libet comitari mores principum nobilitatis splendore instructos, libet equidem muni�centie pariter iura sequi, quibus regie dignitatis ministeria innato lumine decorata veluti quidam fulgentes radii in subditorum merita profunduntur. Cum enim inter virtutes ceteras muni�centie decus summe sit laudis in principe, iuvat magnopere in hoc exordio nostri regiminis summo studio ipsam amplecti, ut per eam in nobis pariter cum etate crescentem subiectorum conciliemus animos et obsequii cursum in eis quasi quodam bravio preparemus. Solet namque hoc proprium velud pro lege habere regum nobilitas, ut debere se, quod sponte tribuit, existimet, et nisi in suis bene�ciis creverit, nichil sese umquam prestitisse putet. Hec igitur occasio, hec denique fuit nobis consideratio, ut �delem nostrum grate sincereque dilectum, spectabilem et magni�cum Iohannem de Hwnyad, pridem huius regni nostri Hungarie gubernatorem, utpote magni�cis virtutibus multorumque illustrium operum numero ac magnis meritis plenum et prestantem in honorem et dignitatem perpetui comitis in et super civitate nostra et districtu Bistriciensi parcium nostrarum Transsilvanarum sublevaremus ac pre�ceremus, prout in aliis nostris litteris superinde confectis lacius hoc ipsum et clarius ac ordinacius est expressum. Restat, ut ceptum erga eum emeritum amorem nostrum pluribus et maioribus indiciis continuantes aucto honori suo auctiora decoris insignia atque ornamenta adiciamus. Hactenus siquidem ex gracia precessorum nostrorum divorum Hungarie regum prefatus comes Iohannes pro armis seu nobilitatis insigniis, progenitoribus suis et domui bene�co munere collatis, corvum in campo �aveo seu celestino alas paululum elevantem sub colore naturali depictum ac formam anuli aurei in ore gestantem habuit et in omni usu palam pre se tulit. Nos vero exnunc in signum novi decoris et magni�cate dignitatis sue de consilio prelatorum et baronum nostrorum damus eidem et superaddimus prioribus suis armis supratactis leonem 233 A latin „comes ” szót ispánnak ill. grófnak is lehet fordítani, de Hunyadi esetében, ahogy a Szapolyaiak szepesi, a Nádas dyak fogarasföldi, az Erdődyek monoszlói és a Thurzók szintén szepesi gró� címei esetében, területi gró� címről beszélhetünk (Pálffy 2012, 180–181.). 234 A szókezdő L betű hiányzik. 45