Az Árpád-kori nádorok és helyetteseik okleveleinek kritikai jegyzéke (A Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 51. Budapest, 2012)

Az oklevelek kivonata, őrzési helyüknek és kiadásaiknak felsorolása és kritikájuk

Péter 211 procedit ad fluvium Tapulcha, transiens fluvium et ibi sunt due mete. Inde tendit ad fluvium Ylsua, transeunte sunt due mete, inde tendens superius per fluvium petrosum, et sunt due mete. Inde dictus fluvius egreditur ad alium fluvium petrosum parvum et ibi sunt due mete. Inde ascendit ad bivium et ibi sunt due mete, et tenet metam cum Thoma sacerdote et Sysloy filii Thene ex parte Mikow cum filio Pauli, ubi quidam fluvius, qui dicitur Egres potok agreditur in fluvium Ylsua et ibi sunt due mete. Inde tendens ad salicem, inde tendens in latere est quercus, item et ibi sunt due mete. Inde procedens per cacumen, ubi sunt due mete, inde descendens ad fluvium Lipulnuk, inde de valle ad cacumen ad magnam viam et ibi sunt due mete, deinde habet metas cum Dyrzich, et ibi est finis. Item terram Cakan restituimus de Zah generatione Zah, cuius meta egreditur de fluvio Ylsua, inde tendit ad magnam viam iuxta quam sunt due mete. Inde tendit superius circa montem et ibi sunt due mete, inde tendit per vallem ascendit ad montem, et ibi sunt deu mete, inde tendens per cacumen ad unum montem et ibi sunt due mete. Inde descendens ad magnam viam, transiens viam, circa quam sunt due mete. Inde procedit per viam herbosam in cacumine sunt due mete, inde in cacumine ad montem et sunt due mete. Inde descendens ad vallem et sunt due mete, inde procedit in cacumine ad montem et sunt due mete, inde tendit ad caput fluvii Tupulcha, cuius caput continetur totaliter Castro. Inde descendens ad fluvium Ylsua, inde ascendens per Ylsua coniungitur fluvio Nadas. Inde tendit per eundem superius tenet metas cum Mikow filio Pauli, inde tendit ad montem, inde tenet metas cum Kuy civilibus castri, deinde commetatur silve ferarum, loca venationum castri, et ibi finis metarum terminatur. Actum et notatum anno Domini M° CC° octuagesimo octavo. Az oklevél külső jegyeivel az a probléma, hogy bár írása 13. szá­zadi jelleget mutat, és függőpecsétje a Csák nemzetség oroszlános cí­merét ábrázolja (vö. Körmendi 2009. 404.), de a pecsét közepe át van törve, és a hártyaszalag abba van belefűzve - egyértelmű, hogy a pe­csétet utólag illesztették az oklevélre. A belső jegyeket illetően egy­részt archontológiai problémák vannak, Csák nb. Péter nádor 1288-ban már nem élt, és az 1288-as évbe a fent jelzett titulusok egy másik Pé­ter esetében sem illeszthetőek be problémamentesen (jól összefoglalja: Archont. 1000-1301. 277.). Másrészt a határleírások teljesen zavarosak, néhány szintagma ismétlődik folyamatosan, egyszer egy hosszabb részt is átemel szó szerint a szöveg második felében, amit az első fe­lében már leírt. Látszik, hogy a fogalmazó a szöveg végén már azzal sem törődött, hogy logikusan rakja egymás után a szintagmákat, így az egész nem egy valós határjárás hamis oklevélbe emelése, hanem egy fiktív és értelmetlen határleírás. Az oklevél talán azt akarta igazol­ni, hogy a Gömör megyei Csákány föld a Záh nemzetség tulajdona, de ezt más, hiteles oklevelekkel is igazolni tudták volna (vö. RA 3163. sz.). Kérdéses, hogy ennek az oklevélnek a másolatát őrizték-e a Magyar

Next

/
Oldalképek
Tartalom