Maksay Ferenc: Urbáriumok XVI–XVII. század (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 7. Budapest, 1959)
ALFÖLD
1578. pro censu, servitio et decima in duobus terminis, in festo Sancti Georgii et Divi Lucae solvunt f. sexaginta très et d. quinquaginta, id est f. 63 d. 50. Vineas habent, eius promontorii nomen tantum Zeleohegy. Decimam frugum et vini solvunt episcopo Vaciensi. Nonam ex frugibus et vino dabant olim domino terrestri, sed iam solvunt Turcae. Pro censibus annualibus summam f. 50 ipsos dare dicit 41 et earn summam solvunt et deponunt pro festo Sancti Martini Episcopi domino terrestri. Inquilini iuvant colonos in exsolutione censuum et semper solvunt medietatem, quantum quisque colonorum solvit. 42 Officiali. Officiali tota possessio pro defensione maiori 43 dabant annuatim f. 2. Possidebat eos ultimo Georgius Rechky ad Agriam, ab eo nullas molestias habuerunt. Molendinum habent unius rotae in fluvio Zőles wyz, nihil dat 44 domino terrestri, inter ceteros solvit. Labores omnes praestabant domino terrestri. Pro laboribus gratuitis Agriam annuatim singuli eorum bis dant et solvunt d. 40, sed puto, potius dicam regiam. 45 Pro caponibus et aliis honorarium condignum domino suo terrestri dabant. Dicta possessio a Danubio distat duobus milliaribus. Terras, prata pauca habent. Silvas utique sufficientes, ex qua ligna Budam deferunt venundatum. Possessor Turcicus. Possident eos pedites Turcici in Wacz commorantes bochkorossok vocati, 46 quibus annuatim singuli eorum singulos d. 50 bis dant et solvunt. Decimam ex vino et frugibus eisdem dant et alia, quae ab ipsis postulant. Dicti coloni sunt inter eos distributi et quilibet colonorum suo possessori praestat labores. Nyemegh alias Nemegj 47 Episcopatus Vaciens¿s in Pesthiensz. Eius nuntius Matthias Gazdagh iudex. Commetanei praedium Wany nobilis Ioannis Hartyany Agriae commorantis et dicatoris 48 Agrien¿ns, possessio Taxsson, Ochya, Harazth Francisci Kathay ista sola, praedicta Gyal 49 Kenderessy Balthasaris, Zenth gyeness, Kerekegyház. Coloni sessionati. Matthias Gazdagh iudex | Ioannes Czegher | Michael Nagy I Ioannes Korlath | Martinus Wany | Michael Georffy | Matthaeus Jako I Damianus Molnar | Paulus Agosthon | Emericus Harazthy | Petrus Balogh I Stephanus Kalmar | Relicta Michaelis Wegh | Gregorius Molnar | Michael Czeghyer | Lucas Bwyak | Ambrosius Bolary | Andreas Bolary | Casparus Wegh I Paulus Bwyak ¡ Demetrius Bylley | Benedictus Bechey | Stephanus Borssos I Urbanus Karady | Valentinus Szçl | Petrus Zenthpaly | Matthias 41 Ti. az adatokat bemondó, mindjárt a bevezető mondatban említett és azután' a jobbágy felsorolásban „dictus"-szal jelzett Tóth Lukács bíró. 42 Azaz feleannyit, mint a telkesjobbágyok. 43 Az adót eredetileg azon a címen követelték, hogy a tiszttartó azt felhasználva jobban megszervezhesse a falu védelmét. 44 Ti. a malom birtokosa. 45 A jelenlevők nem tudták eldönteni, hogy az Egerbe fizetett pénzadó az ingyenmunka megváltása volt-e, vagy rovásadó, 46 „Bocskoros" valószínűleg a janicsár gyalogságot a lovasoktól megkülönböztető elnevezés. 47 Némedi. 48 Az eredetiben csak : „dicator". 49 A „praedicta" jelző téves, Gyálról nem volt még szó.