Varga Endre: Úriszék XVI–XVII. századi perszövegek (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 5. Budapest, 1958)
ÉSZAKNYUGATI ORSZÁGRÉSZ
A tum ex eo, quia bona eadem per genitorem suum sibi testamentaliter legata fuissent, vel etiam, quia de consuetudine oppidi huius filia emaritata de bonis paternis nullám habere soleret portionem. Quare cuperet se ab impetitione A absolvi. A praemissae suae legali instantiae inhaerendo, priusquam ad secundam rationem in praemissa allegatione contentam quidpiam reponerent, praetensum testamentum peterent produci, de non consentiendo in idem. Et dato, non tarnen admisso, si etiam aliquam testamentariam dispositionem fecisset, eandem tarnen cum praeiudicio attactorum A, veluti etiam cum matre eorum bona praeinserta acquisivisset, condere nequivisset, bona siquidem rusticorum de Tripartiti partis 3. titulo 29. inter filios et filias aequaliter dividi et sequestrari solerent. Ideo petit ut supra, reservando reservanda. I dicit petitam testamenti perlectionem non posse procuratorem A urgere, siquidem scriptotenus mentionatus I genitor, veluti idiota existens, condere minime potuiset, verum oretenus solummodo coram certis personis fidedignis bona mentionata eidem I legasset. Quantum ad praecitatum ex adverso titulum, idem partem A ne in minima parte fuvarét, tum ratione ex praemissa, legatione nimirum testamentaria genitoris, vel etiam, quia subsecutus partis tertiae titulus 30. per expressum innueret, ut iuxta consuetudinem locorum bona similia paterna dividi valerent. Iam quia de consuetudine oppidi huius bona huiusmodi sexum foemineum non concernèrent, ideo ut supra, nullam portionem praetendere posset. Et dato, non tarnen concesso, si idem A aliquam partem bonorum eorundem obtinere posset (quod tarnen non speraret), tarnen, quia praedeclarata bona inter praefatum I ac uterinum fratrem eiusdem semel divisa extitissent idemque fráter portionem suam cuidam Christophoro Senkar vendidisset idemque I non secus, nisi deposita certa pecuniaria summa portionem eandem apprehendisset, ideo de eadem medietate A portionem praetendere nullatenus posset. Verum si quid praetensionis se speraret habere, id non a moderno I, verum a mentionato fratre eiusdem, cur portio eadem divisionaliter obventa fuisset, exquirere deberet. A praemissis inhaerendo dicit praeviis praetensis rationibus per I in medium dictatis praeallegatam in legibus regni fundatam acquisitionem diluere minime posse, cum, uti etiam superius praemisisset, quod dato, non concesso, si etiam, uti praetenderetur ex adverso, testamentaliter praetensa A 4 bona eadem possidere se speraret, testamentaria tarnen dispositio tamdiu dici nequiret, quamdiu solennitatibus suis adornata non exstaret, siquidem in testamentaria dispositione septem testes subscribendi sigillaque eorundem pro maiori testimonio apponi solerent. Imo, quod maius, lex praecitata per se actionem et acquisitionem suam acquirendam innueret, citatus autem per I titulus quia de devolutione bonorum rustici in dominum terrestrem, non inter4 Helyesen : I.