Stromp László szerk.: Magyar protestáns egyháztörténeti adattár. IV. Budapest 1905
10. Comenius irata II. Rákóczi Györgyhöz. Kvacsala János
COMENIUS IRATA II. RÁKÓCZI GYÖRGYHÖZ. 1 Gentis Felicitas Speculo exhibita iis, qui num felices sint, et quomodo íieri possint, cognoseeré velint. Ad Serenissimum Transylvaniae Principem, Georgium Bacoci. Gens quid. Gens, seu Natio, est hominum eadem Stirpe prognatorum, eodem Mundi loco (veluti communi domo, quam Pátriám vocant) habitantium, eodem Linguae idiomate utentium, eoque iisdem communis amoris, concordiae, et pro publico bono studii vinculis colligatorum, multitudo. Genti cuique 2. Multae sunt et variae sub coelo Gentes, omnes tamen sibfbenc hoc divinitus notatae charactere : Quod quemadmodum Homines veiie. singuli, ita Nationes singulae seipsas amant, et sibi bene esse volunt, ad felicitatis statum mutuis sese concitantes aemulationibus. NÍSÍquae sit 3. Degenerem esse ab indole humana oportet, si quae degener. Q. eüg e0 US q Ue gu j curam abjicit, ut neque infelicitatem suam nosse, neque aliena felicitate in aemulationem commoveri, velit aut possit. 4. Felix contra, quae quid humanae naturae sublimitas requirat, attendens, ad splendoris ejus fastigium sese elevare laborat. Quid gentem 5. Videamus igitur nos quoque, quid illud sit quod Gencemtunde t em aliquam ita facit splendidam, ut jure merito felix et beata discendum. praedicari possit. 6. Conquiremus autem e divinis Scripturis, et Sapientum dictis, ipsoque communi sensu, omnes Felicitatis species: eo 1 Ez iratot, mely jellemére s czélzatára nézve az előzővel megegyez, Comenius 1657 előtt írta, neve kitétele nélkül, II. Rákóczi György erdélyi fejedelemhez. Szabó K. „Régi Magyar Könyvtára" (II. k. 2051. sz. a.) szerint nyomtatásban ez idő szerint három példányban ismerős. — Mint klasszikus kortörténeti adalék, megérdemli, hogy — főleg tekintettel az előző iratra — emléke megeleveníttessék s mint forrás, hozzáférhetőbbé tétessék. Szerk.