Toldy Ferenc (szerk.): Analecta monumentorum Hungariae historicorum literariorum maximum inedita.

VIII. Ladislai Vetési legatio Romana anno 1475

ORATIO AD SIXTVJI IV. 157 Yae tibi belligeri Mártis quam (lira propago Comlidit ct proprio nomcn de nomine dixit, Yae tibi Koma, caput mundi, vae Koma bcata ! Non te Gallorum, non te Chartaginis arma Evei tere olim, non te civilia bella: At nunc exeindut praevasta potentia Turclii. Yae tibi, Koma, iterum niiscrae, vae terque quaterque. Utinam in cam quampiam asccndcrc quircrn spcculam, unde olim em Italiam atque adeo universum christianum populum cenierem, undo cuncti me exnudiro possent fidelcs: clamarem sane voce ingenti: 0 cocci Christiani, o dira intestinorum bellorum inflamniati cupiditate, o divinao reiigionis et christianao salutis obliti! Vcnict tempus, veniet, imo instat, cum vos iinpii liostes, Maclionictcae legi subditi populi, terra marique oppriment, omnes christianae ditionis provincias vastabunt, regias acdes ac tcmpla magnificcntissimo exstructa demolicntur, cadavcra tandem ct collapsioncs adniirabilium acdificiorum ccrncrc libebit, omnibus denique cliristiannm gentem afficient malis. Proindc o Christiani, quid iuvat inter vos armis dcbaccliari scclcratis? quid christianum evertere populum,quidDcicultorcscxtcrminarc, quis finis hclloruni, quis honos, quae denique íama scquctur ? Meri to vos posteri daninabunt, ct gravi morsu laccrabunt. Si rebus ad usuin atque apparatum belli ncccssariis redmidat/s, largianiini accrrimis cliristianac fidci propugnatoribus ; si apto ad bella hominum generi imperitatis, cducitc in ctlinicas gentes, nolitc inter vosmet ipsos bellatorum arantium more dcsacvirc: non dosunt Saraceni, non gentes, non Mauri christiano inliiantcs exeidio. Scilicet omnium primum fortissimain atque potentis.siinam Turchorum gentem considerate, cx onini barbaric christiano nomini magis infestam, christianum dogma cnixius pcrscqucntcm, ct apostolieae maiestatis eversioni prae cunctis infidelibus cupidius intentam, non silentio identidem involverem; reputate vobiscum imminentis periculi magnitudincm, omnique intcstino odio semoto, unanimi consensu, magnis itineribus in crudelissimum fidei hostem Turchum contendite, illum oppugnate, usquedum expugnaveritis. At dum liuius tanti convcntus facul-