Varga Imre: A magyarországi protestáns iskolai színjátszás forrásai és irodalma
Református darabok
475 NAGYVÁRAD 1656 PÁPAI BORSÁTI FERENC; METAMORPHOSIS ... SIGISMUNDI RAKOCI. (Latin és magyar nyelven) Ed. [A teljes cím:] "Metamorphosis Illustrissimi quondam Herois felicismemoriae Sigismundi Rakoci; Id Est: Ejus eruditae vitae, heroicaeque virtutis, cum simili morte seu vitae termino Poetica descriptio, Latino et Ungarico idiomate composita; A Francisco Borsati Papensi. In Illustri Varadiensi Gymnasio Sacrae Poeseos pro tempore Collaboratore." (RMKII, 867.) [Egyszerre jelent meg latinul és magyarul. A magyar cím:] "Valtozasa az Néhai Tekéntetes és Nagyságos boldog emlekezetü Rákóczi Sigmondnak; az az: Az ö kegyes, és külömb külömb féle joszágos cselekedetekkel tündöklő életének és boldogul e' világból való ki-mulásának Poetica inventioval való le-írása Deákul és Magyarul." (RMK 1,914.) Kiad. Varga: RMKT XVII. 9.146. sz. [A vizsgái produkcióról, Borsáti munkájáról az előszóban így ír: Tarpai Szilágyi András és Enyedi Sámuel:] Ad. "Cum nuper apud nos consveto Franciscus Borsati Papensis Poeseos Collaborator suos discipulos exercendi gratia pro actu publico Musarum Chorum exhibuisset; quilibet actorum pro sua quam gerebat persona, de selectis thematibus elegantem habuit declamationem: Ex iis autem unus, qui Calliopes agebat personam, perorando recitavit non invenustam Illustrissimi magnaeque memoriae Herois Sigismundi Rakoci filii Celsitudinis Tuae dilectissimi Metamorphosim, inventione et stylo satis poético elaboratam. Quam omnes Scholastici et nobiles literati tanti nominis cultores avidissime non sine suspiriis imas cogitationes spirantibus audiebamus. ..." [Azért idéztük, mivel mutatja, hogy a váradi iskolában is szokásosak voltak nyilvános actusok, vizsgaelőadások, és ilyennek érezték Borsáti művét is.] Lit. Szilágyi Sándor: Borsáti ismeretlen iskolai alkalmi költeménye. MKsz 1887. 93-97. — Ferenczi, 1897. 20. - Naményi Lajos: A váradi színészet története. Nagyvárad, 1897. 2. - Bernáth, 1902. 58-59. - MDE 1914. 31-36. - Dombi, 1932. 117. - Adattár II. 1966. 25-27. - Németh S. Katalin: Borsáti Ferenc Metamorphosisa. A Hist.Iitt.Hung.A.Univ.Szeg. X-XI. 1971. 125-131. RMKT XVIII. 9. köt. 688-697.