Savaria - A Vas Megyei Múzeumok értesítője 28. (2004) (Szombathely, 2004)

Régészet - Bíró Szilvia: Savaria nyugati temetője

SAVARIA Л VAS MEGYEI MÚZEUMOK ÉRTESÍTŐJE 28 SZOMBATHELY, 2004 pp. 63-134 SAVARIA NYUGATI TEMETŐJE 1 BÍRÓ SZILVIA Xántus János Múzeum, H—9022 Győr, Széchenyi tér 5., Ungarn E-mail: xantus@gymsmuzeum.hu DAS WESTLICHE GRÄBERFELD VON SAVARIA Diese Studie fasst alle bekannten Informationen über den Friedhofsteil, der westlich von der Stadt Savaria (Szombathely) lag, zusammen. Der Katalog der Fundorte ist vollkommener als je eine bis heute erschienene Liste, er ist jedoch nicht absolut vollständig weil das Gebiet des ehemaligen Friedhofs schon bebaut ist und dort systematische Ausgrabungen nicht mehr stattfinden können. Da die Quellen — vor allem vereinzelte Daten der Fachliteratur und unpublizierte Streufunde — und die Informationen aus den Ausgrabungen lückenhaft sind, können Schlussfolgerungen über die Geschichte des Friedhofs nur in groben 'Lügen gezogen werden. Anhand der zur Verfügung stehenden Angaben ist es möglich den Bereich des Kaiserkultzentrums (ara Augustorum) und die spätrömische Militärfestung (lanciarii Savarienses) pünktlicher zu bestimmen. Fs gab den Friedhof wahrscheinlich vom Fnde des 1. Jhs., aber schon mit Sicherheit ab der ersten Hälfte des II. Jhs. Fr erstreckte sich neben den Ausfahrstrassen ost-westlich zwischen dem Károlyi Platz und dem Hotel Liget und dann an den Weinbergen nach Süden bis zur Bagolyvár. Anhand der topographischen Lage der frührömischen Gräber mag in der Mitte des Gebietes das Zentrum des Kaiserkultes gewesen sein. Auch das Theater von dem heutigen Kalvarienberg wurde in der frühkaiserzeitlichen Zeit gebaut. Der entschei­dende Ritus des frührömischen Friedhofs — dem Frfahrungen aus anderen Gräberfeldern der Stadt entsprechend — ist das Urnenbestattung oft mit Ziegeln umgrenzt. Punktuell hat man Skeletlgräber gefun­den. Der Friedhof ist in nordwestliche Richtung von Brandschüttungsgräbergruppe aus dem IL Jh. bzw. aus der ersten Hälfte des 111. Jhs. begrenzt. Zunächst im nördlichen Teil des Friedhofs fand man verschiedene Werkstätte aus dem 111. Jh., als es dort schon keine Beerdigungen mehr gab. In der Spätrömerzeit müssen wir wieder mit Änderungen auf dem Bereich des Gräberfeldes rechnen, die Z,ahl der Bestattungen nimmt zu. Im IV. Jh. funktioniert das Kultzentrum nicht mehr, auf seinen Platz baute man — auf viel kleineres Gebiet — eine Festung (lanciarii Savarienses). In der Spätrömerzeit näherte sich das Gebiet des Friedhofs immer mehr der Stadt an, die Gräber umwindeten damalsfast die Stadt. Hinsichtlich des Ritus findet man in dieser Z^eit Ziegelgräber, manchmal auch einfache Frdgräber. BEVEZETÉS Savaria római temetőinek szisztematikus feldolgozása szinte lehetetlen feladat, mivel a kutatás rendelke­zésére álló adatok szórványosak. Egyrészt a sírokra vonatkozó információkat csak irodalmi forrásokból ismerjük, másrészt pedig a terület kutatása a folyamatos beépítettség miatt komoly nehézségekbe ütkö­zik. Ezért bármilyen következtetés levonása ezekből az adatokból csak fenntartásokkal kezelhető. Mindamellett régi kutatási hiányosságot igyekezünk pótolni azzal, hogy megkíséreljük összefoglal­ni Savaria nyugati temetőjére vonatkozó régebbi és újabb adatokat. Az alábbiakban vizsgált és bemuta­tott terület keleti határvonalát a városfaltól mintegy 50 méterre nyugatra folyó Perint patak képezi. A vá­ros és a patak közötti területen is vannak sírokra utaló adatok, ezek azonban a várost körbeölelő későrómai temetőhöz tartoznak, és így a várostól nyugatra levő sírok elválasztása lehetetlen lenne az északi és a déli oldal sírjaitól. 1. A jelen dolgozat az ELTE Régészettudományi Intézetben 2003-ban megvédett „Savaria nyugati temetője" című szakdolgo­zatom lerövidített és átdolgozott változata. 63

Next

/
Oldalképek
Tartalom