Waldstein, Francis – Kitabiel, Paul: DESCRIPTIONES ET ICONES PLANTARUM RARARIORUM HUNGARIAE VOL. 2. (1802)
Tab. ioi. HELLEBORUS PüRPURASCENS. Helleborus caule fubbifido - ramis foliofis: unifloro fubbifloroque; foliis digitatis , fubtus pubefcentibus : foliolis partitis. RADIX perennis, obfcure fusca , fasce denfo radicularum filiformium , ad 4-6 pollices elongatarum, conftans; CAULIS 4-5 pollices, nonnunquam pedem altitudine tandem adaequans, erectus, inferne teretiusculus , fuperne angulatus, lituris livide purpureis denfis coloratus, aut totus obfcure purpurafcens , nudus , fuperne tamen faepe pubefcens , rarius fimpliciifimus uniflorus , plerumque bifidus : ramo altero breviore unifloro , altero longiore bifloro, rarius unifloro. FOLÍA radicalia , quae hyeme pereunt, öt vere poft florefcentiam primo evolvuntur, ac tandem caules plerumque excedunt , ampla , fupra nuda , fubtus fplendida, venofa, nervis, venis, marginibusque pubefcentia, per aeltatem calvefcentia , quinato-aut feptenato-digitata ; foliolis bis bipartitis, aut bipartitis : lacinia altera bialtera tripartita: lobis integris bifidisve, lanceolatis , duplicato-ferratis, dentibus fpinula fubpungente terminatis. Petioli faepe pede longiores, teretiusculi , fubcompreííi, fupra fulco, marginibus eminentibus acutis cincto, exarati , nudi, nitidi, bafi nonfecus, atque caules, tecti vaginis fubmembranaceis rugofis. Folia ramea primum livide purpurafcentia , demum viridefcentia ; infimum , quod caulis divifionem flipat, plerumque folitarium , ternatum : foliolis bi-tripartitis , lateralibus in petiolum feu vaginam brevem latain fubciliatain decurrentibus; reliqua , potiifimum pedunculos ftipantia, oppoflta, ternata aut profundiifime tripartita: foliolis fimplicibus, rarius uno alterove bifido aut bipartito ; caeterum haec omnia forrná, utraque paginá, Ä marginibus iimilia radicalibus, aft multo minora. FLORES vix fenfibiliter fragrantes, in hoc genere forfitan maximi, cernui, in pedunculis brevibus, decurvis, transveriiin rugofis, fubvillofis. Cum flos unicus adeft, is vel unico vel duobus oppofitis foliis itipatur; cum autem caulis duos profért flores, inferior raro opponitur folio folitario, verum plerumque alaris eft, folio uno aut duobus oppofitis pedunculum ftipantibus Sí ramum emittentibus, qui florem alterum inter oppofitionem fuperiorum foliorum promit ; cum denique caulis triflorus eft, vel flos primus ex axilla folii prodit ramo altiore duos alios fuftinente, vel duo rami proferuntur, uniflorus biflorusque, flore inferiore oppofitifolio, fuperiore terminali ex oppofitione foliorum. t COROLLA patens , intus pallide purpureo-viridis, extus livide purpurea, lineis obfcurioribus ftriata : petalis fubrotundo-ovatis , apice brevi acutiusculo incurvo terminatis. In planta vegeta nonnunquam accedit petalum fextum coroll^ incumbens, hinc ferratum. NECTARIA 12-20, viridia , demum viridi flavefcentia, pedicello albo infiftentia, obverfe conica , tubulofa, fucco mellito plena, bilabiata: labiis fubcrenatis, involutis, orificium tegentibus, interiore breviífimo, exteriőre alterum operiente. STAMINA 50-80, corolla multo breviora ; fil amentis iubulatis , albis, incurvis , poít florefcentiam recurvis ; antheris oblongis, inferne nequaquam anguitioribus, per medium longitudinali fulco divifis, ilavefcenti-albidis. D d