Szirbik Miklós: Makó városának leírása 1835–1836. A Makói Múzeum Füzetei 22. (Makó, 1979)
Jegyzetek
tinis Regiis Makoiensibus in benignam altefatae suae Maiestatis Sacerrimae Protectionem et Tutelam receptis & c. & c. A másolat Csanád megye Levéltárában. 10. Makó város Levéltárában. 11. A szerző által említett Irományok nagyrésze Csanád megye Levéltárában található. 12. Nos Capitulum Ecclesiae Posoniensis, Dámus pro Memória Tenore praesentium significantes, quibus expedit universis, Quod Prudentes, ac Circumspecti Joannes Ecsegy Nótárius, et Stephanus Kováts Juratus civis Privilegiati Oppidi Makó Inclyto Comitatui Csanadiensi ingremiati coram nobis personaliter constituti, Nominibus, et in Personis Nobilium, et aliorum civicae Conditionis Hominum, in modo fato Oppido Makó degentium, in forma solennis Protestationis, et Contradictionis detexerint, et significaverint; Eandemque Protestationem, Contradictionem suam Latino idiomate confectam, scripto etiem exhibuerint, et praesentaverint Nobis sub tali tenore authenticandam: Nominibus, et is Personis Nobilium, et civicae conditionis Hominum, in Privilegiato Oppido Makó Comitatui Csanadiensi adjacente, inhabitatorum, Prudentes et Circumspecti Joannes Ecsegy Nótárius, et Stephanus Kováts Juratus praefati Oppidi Makó, in forma solennis Protestationis, et Contradictionis proponerent: Qualiter iidem inhabitatores certam, intuitu praestandi census, cum Illustrissimo ac Reverendissimo Domino Nicolao Stanislovics, Episcopo Csanadiensi Conventionem instituendo, eatenusque Literas etiam Testimoniales a sua Dominatione Illustrissima obtinendo, in iisdem Literis semet Subditos Episcopales nominatos fuisse praeiudutioso modo intelligerent: Cum autem similis Character Statui eorundem Liberó praeiudiciosus foret, Juribus suis, et Libertati ab immemorabili tempore habitae, per Regiasque Maiestates, et Dicasteria recognitae, consulere cupientes, ne ex simili charactere, praeiuduciose exposito, consequentia quaepiam per suam Dominationem lllustrissimam, vei Eiusdem in Officio successores, formetur, semel pro semper eidem inconvenienti Titulo et Characteri praeiuducioso contradicunt protestanturque palam, publice, et manifeste, Testimoniales super eatenus facta Protestatione, et contradictione extradandas postulantes. Super qua antelatorum Prudentium, ac Circumspectorum Joannis Ecsegy Notarii, et Stephani Kováts Jurati Civis praeattacti Oppidi Makó, modo praemisso coram nobis facta, et celebrata, ac scripto quoque exhibita, et praesentata, hisceque Literis nostris, de verbo ad verbum infesta, et inscripta Protestatione, et Contradictione, Praesentes Literas nostras Testimoniales, Iurium praedicti Oppidi Makó futuram ad cautelam necessarias, sub sigillo nostro Capitulari usitato, et authentico extradandas esse duximus, et concedendas communi suadente Iustitia. Joanne Spatz Lectore, Joanne Josepho Bejtel Cantore, Joanne Schmidt Custode, Adalberto Bernhardo Spitzka, Joanne Baptista Damiany, Andrea Friderico Schuppanczigh, Gergio Rumer, Francisco Jager, Joanne Galgoczy, Comite Antonio Révay, Martino Liska, et Antonio Bellany, Canonicis Deo in Ecclesia Iugiter famulantibus. Dátum Feria quinta proxima post Dominicam secundam Epiphaniae Domini, in diem vigesimam tertiam Mensis Januarii incidente. Anno Domini Millesimo Septingentesimo Quadragesimo Quarto. (L.S.) Lecta in Capitulo, et extradata per me Joannem Spatz mp. antelati Capituli Lectorem. Csanád megye Levéltárában. 13. Exmittatur Clausula illa Contractualis ex parte Dominii interposita: citra tamen consequentiam, et praeiudicium aliorum in episcopatu succed e n t i u m , veluti perpetuitati Contractus clementer praeceptae adversa. 14. A per a város és a püspök között 1848-ig folyt. 15. A város területének változásait a makói József Attila Múzeumban lévő egykorú kéziratos térképek dokumentálják. 16. Ezekből a versekből kevés jelent meg nyomtatásban. Ilyenek: Gilitze István (1785—1830) parasztembernek „P.MAKÓ VÁROSSÁNAK VÍZ ÁLTAL VALÓ PUSZTULÁSÁRÓL" című 8 lapos verses füzete, amelyben az 1821-i árvizet énekli meg. Megjelent Szegeden „Grünn Orbán betűivel" 1821-ben. A szerző idejében élt Hős József (1798—1883). Munkája: „Az ügyes vőfél, vőféli mondókák. Hős József, egy verselő a népből. Szeged 1863." 17. Titus Maccius Plautus (i.e. 254—184) kitűnő római vígjátékíró. Az idézet A hetvenkedő katona c. művéből való. 18. Hierophantes a görög eleusisi misztérium—jatékokban szereplő főpap neve. 19. Rector a XVIII. században kántortanító (1790-ig), majd vezető—tanító (igazgató—tanító), aki a latin osztályokban tanít. 20. Plaut. Dabo pugnam claram, et commemorabilem. Hierophantes ille Divus Apostolicus Paulus condigne depromit, ad Hebr. 13x5, 6, providentiam Dei de suis dicens: dixit enim ipse Deus: nequaquam te deseram, nequeunquam te derelinquam; adeo ut Confidenti animo dicamus: Dominus est mihi auxiliator, nec timebo, quid faciat mihi homo? ubi etiam exemplo et verbis Davidis adfiduciam providentiae divinae nos excitat, qui in periculo totus a Deo pendens, contemptis hostium minis, atque insidiis, fidenti animo dicebat Psalm. 27:10 Páter meus, et mater mea derelinquunt me, Jehova me ad se recipit, sic Psalm. 118:6 Jehova mihi auxiliator, quid 8 Makó városának leírása 113