A Herman Ottó Múzeum Évkönyve 40. (2001)
GYULAI Éva: A miskolci Miskolci Csulyak. Miskolci Csulyak István miskolci működése (1612-1616)
auditores Orthodoxos et Pontificios exegi, et prímam concionem 21. Febr. in templo Miscolcinensi institut, tuncque meam ipsis operám addixi, et 2. Mártii cum omnibus reculis eo apellens, die septimo Mártii majális Moldvensis, quem ex annuo Szerencinensi salario acceperam, eundem cum leniter contrectare voluissem, manum dextram infra annular em digitum hora 6 vespert ina sauciavit: unde ominatus sum, gravem a domesticis meis in illa functione injuriam accepturum. Nee fefellit omen: hic tarnen habui diaconum Petrum Gönczi hominem antea barbitonsorem, qui cum scandalose viveret, nee propterea in eadem mecum Ecclesia pati vellem, plebem scandalizavit, et contra me quosdam armavit. Habuit ille ex ordine nostro nonnullos conditionis meae aut invidos aut aemulos, qui autores Petro fuerunt, ut mecum jure contenderet: ideoque a Domino seniore Thomae Nagy Thaljai Ecclesiae Szixoviensis pastore contra me citatorias aeeepit, ut jure mecum ageret in generali Szendrőviensi. Pupugit me factum hominis ineptum, meque contra se in mea causa armavit: verum cum tacitus animadvertisset vel ex comitibus, quos una mecum ad synodum tuleram se caussa casurum, 24 Maji in eadem synodo, antequam verbum adversum me dixisset, in publico consessu se mecum in gratiam rediturum esse promisit, et ita rediit, ut in postremum amice vixerimus licet non convixerimus: nam 24 Maji ad gubernationem Ecclesiae Geszteliensis transiit: cui succenturiatum volui Joannem Vamos Szepsinum olim rectorem meum in schola Szerencinensi, qui postea in Synodo Aszalovinensi solemni ritu 3 Octobris in sacerdotem ordinatus est. Anno 1613. 2. April, conjunx seeundogenitam Susannam hora 12 meridiana Miscolcini enixa est: Soror vero mea Dorothea Poli Gregorii Vaczii conjunx vitam cum morte Uyhelini commutavit anno 1614. 9. Febr. sicut antea fráter germanus Joannes Chuliak, anno 1611. 7. Xbris ex mortalitae ad immortalitatem tr ansier at. Anno rursus 1615. 9. Mártii filiola Maria, die Lunae paulo ante dimidiam septimám horam nata est: de qua sic ego ad Reverendum Thomam Szeli, fidelissimum Ecclesiae Onadiensis Pastorem lusi. Maria nata mihi est, materni gratus amoris Flosculus, hic Charités quiequid habetis habet. Sedhie flosculus rursus subito 15. Maji ejus dem anni die veneris exaurit. Ejusdem anni 30 Novembris, qui fuit dominica prima Adventus, cum ego in aurora concioni meditandae operám darem, crepusculo adhuc matutino Turcae Agrienses hostiliter ex improviso supervenerunt, et ablatis omnibus, quos nancisci potuerunt oppidanorum equis, meis quoque, mihi non mediocrem ineusserunt honorem: nam aliquot illorum, cum ego solus essem, domum meam invaserunt, verbera imo vero necem mihi inferre parati erant, nisi caseo et smegmata Ulis praebito rabidos canes nitigassem. Cum ergo neque oppidani neque inquilini, etiam vocati, suppeditas in illa formidine tulissent, penitus deposui animum diutius in patria degendi. Triduo itaque elapso Praetorem oppidi cum civibus aliquot accersitum, diligenter monui, mature sibi prospicerent de successor e meo, ne quid Ecclesia detr iménti patiatur me alio profecturo. Conatum hunc meum benignissimus Deus promovit, namque anno 1616. 2. Januarii Magnificus Georgius Rákóczi, missis ad me per Casparem Bankhazi credentionalibus, ad gubernandam Onadiensium Ecclesiam honeste invitavit, quam ego conditionem, propter loci sorditiem, quae valetudini meae plurimum incommodare potuisset, renui. Sequenti 14 Februárit non minori quoque alaeritate a civibus Szixoviensibus ad Ecclesiae suae regimen sum invitatus: a qua non fuissem alienus, nisi parochialium aedium incommoditas obicem mihi potuisset. Ejusdem Februarii die 27 senatus Lis cens is missa primum epištola ad pascendam gregem Christianum accersit: 230