Fejér, Georgius: Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. Tomi X. Vol. 5. (Budae, 1842.)
per praedia seruientium; super popuios etiam £cclesiarum nullam penitus collectam faciemus, 4 < *) Bela IV. anno 1243. ,,Statuimus quod nullus ipsorum aliquam collectam vel aliquam exactionem soluere teneatur; nisi ipsa collectaad scrvientes Regiset alios quosslibetNobiles fuerit generalis." Stepnanus V. Anno 1270. monasterio de Borsmonostra liberos denarios, qui vulgo fumarii dicuntur, de vilfa Mainhart confert. V. etiam literas Ladislai A. 1283. pro vniuersis populis Eclesiae Strigoniensis. 4.) Lucrum etiam Camerae fuerat eisdem Nobilium populis, ac Saxonibus relaxatum: „BeIa I»V. „Lucrum Camerae a Colonis Nobilium non exigetur" Decr. A. 1231. 6. „Lucrum Camerae a Nobilibus Saxonibus Transiluanis corumque populis non exigatur. Decr. A. 1291. .13. — A reliquis vero Camsoribus pro mensura quatuor garlarum *) Nobiles rrgni Hungariae aconJitionaria quadam seruitute, et eollectis ab Andrea II. Rege fuisse primuin exemtos, nouerit etiam Verbotzius P. II. § ll. 12. dicens: Quamuis regnante sanctissimo ipso proto rege nostro , Stephano, et aliorum quoque succedentium regum temporibus, multi fuerint in hoc regno Nobiles, conditionaria tamen quadam Scruitute, collectarumque ex parte colonorum suorum solutione regibus ipsis obnoxii erant, atque tenebantur; a qua primum per bunc Andream regern ipsi Nobiles, qui eo tunc seruientes dicebantur, exempti fuerunt atque iinmunes." — Non ineminit ipsos seruientes regis ideo compellatos fuisse, quia sub vexilloregis seruire fuerant obstricti; mox sub vexillis etiani Djnastarum, aut aliorum militantes, nomen seruientium regahum deposuerunt.