Wenzel Gusztáv: Árpádkori új okmánytár. Codex diplomaticus Arpadianus continuatus. I. 1001-1235. (Pest, 1860.)
141. IX. Gergely pápa a pannonhalmi szent-mártoni apátság és a székesfehérvári káptalan közt a somogymegyei tizedek peres ügyében intézkedik. 1227. Gregorius Episcopus sernus seruorum Dei, venerabilibus fratribus . . . Wacieusi et . . . Nitriensi Episcopis, et di lecto filio . . . Abbati Waradiensi Quinqueecclesiensis Diocesis, salutem, et Apostolicam benedictionem. Dilecti filii. . . Abbas et Conueutus Sancti Martini de Pannónia sua nobis insinuatione monstrarunt, quod cum causam, que inter ipsos ex parte una, et . . . Prepositum et Canonicos Albenses Diocesis Vesprimiensis ex altéra super quibusdam decimis et rebus aliis uertitur, bone memorie H(onorius) Papa predecessor noster olim uobis duxerit committendam, et processum fuerit in negotio coram uobis, tandem de assensu uestro in venerabilem fratrem nostrum .... Archiepis.opum Strigoniensem tunc Vesprimiensem Episcopum et eius collegas sic exstitit sub certa pena a partibus eompromissum, ut si alterutra partium nollet arbitrium observare, ipsa soluente penam procederetur in figura iudicii super negotio principali; et licet iidem arbitri ad arbitrandum processerint, et arbitrio ipsorum non fuerit per annum et amplius contradictum, illud tamen obseruare pars adversa recusat. Quare postularunt a nobis, ut iuxta formám compromissi, si predicti Prepositus et Canonici soluere penam, quam arbitrio parere maluerint, procedi per uos in negotio mandaremus. Quocirca discretioni uestre per Apostolica scripta mandamus, quatinu* dictos Prepositum et Canonicos ad obseruationem arbitrii per penam in compromisso expressam, sicut est equum, appellatione remota cogatis. Quod si maluerint penam persoluere, quam arbitrio prolato parere, in causa ipsa iuxta priorum continentiam litterarum seruato priori processu iudicii ratione preuia remoto cuiuslibet contradictionis et appellationis obstaculo procedentes, infra annum ad nos remittatis causam sufficienter instru16*