Carolus Wagner: Analecta Scepusii sacrii et profani. Pars III. (Viennae, 1778.)

Anno 1240. Tartari evaftata foediíTime Polonia, captaque Sandomiria, csedes, & incendia usque ad Scepuíii íiues proíerebant. Ajunt Mathiam e primis fuiífe, qui cum confertain Polonoruin fugám quotidie fpedaret, Belam Regem de periculo edocuerit. Verűin cuai ei lentius, quam res poíceret, & Optimatum píerique, & Rex ipfe oecurfurus videretur, Saxones Scepuíienfes montem quendam, quem fubiiide Lapidein Refugii vocarunt , mumverunt. Accommodus porro munitioni erat locus, qui cum unum, cuinque afperrimum aditum haberet, csetera omnis natura ipfa velut opere, at^ue confulto pr^ceps erat. Huc igitur omnis conditionis, ictatis, fexus homines ingenti numero conliuxere : in re tain trepida adjunxit fe Matthias, faedieque gentis rapacitatein evafit. Anno 1243. Recedentibus Tartaris, nullum dubium efl , Mathiam eo ítudium omne, atque operám intendiífe, ut cum alias per Scepuíiuin, tum S. Martini Eccleíiam, quam Tartari folo sequarant, educeret, ornaretque. Et commodum acceííit aliquot pofi: annis Bélai Regis benevolentia, qui continenti liberalitate adeo munificum fe Eccleíiaí Scepuíieníi exhibuit, ut Prsepoíituraí, & Capkuli altér conditor haberi poffit. Anno enim 1248. ratam habuit donationem poffeíTionis Lifzka - Olazyi quam jam alias Mathia; Prxpofito contulerat, quia tamen is exiítimabat übi, non Ecclefue donatam, neceffariis, atque imprimis Germano fuo Comiti Antoleo eam cedere meditabatur. Ampla hic praedia circum Lifzkam habebat, quare illius quoque compendium facéré voluit. Q,uod ubi Bela intellexit, rein pro eo, ac oportebat, graviter túlit, acerbeque Prsepofitum perftrinxit. (a) Cognita Regis voluntate, Mathias illibatam villse pofí'efíionem Ecclefiíe fervavit, nec modo, abíterfo n£vo, apud Belam nihil offendit, fed majorem etiam ab eo gratiain iniit. Quippe exuftis clade Tartarica oppidis, túrbatisque iimitibus, cum metus haud vanus eíTet, ne a potentioribus aliena invaderentur, poffeíTionesque permifcerentur, íinguiis Bela diem dixit, ut ederent, quo quisque jure fundos teneat, Direptis, combuftisque litteris Mathias nihil habebat, quo jus in poffeíTionem Almás, quam olim Andreas II. Rex Scepuíienfi Eccleíise contulerat, tueretur. Satis erat Belam adiilie ; is non modo Patris donationem ratam habét, & novai donationis titulo fiabilit, fed locum etiam Príepofito in Caftro Regio Scepuíienfi pro palatio afTignat, 111 quo fe fuaque, fi ejusmodi procella ingrueret, tuto recipiat; ac pro turri, in qua fecurius Capituli, Equeímsque ordinis litteras adíervet. Et turrim quidem aídificatam fatis conílat, fed capta arce 9 quod ( a) Ibidem pag. 303.