Schuster, Joannes (szerk.): Pauli Kitaibel M. D. prof. Chemiae ac Botanicae: Hydrographica Hungariae 1. (Pest, 1829)

De utilitate Aquarum mineralium salsarum Hungariae - Aquae Comitatus Aba-Ujváriensis

leni evaporatione exhibuit Salem album in crystallis tenuibus longis, alias e Centro radiatas , paucas etiam cubicas seu rhombeas. Residuum salinum ponderabat grana 8^, et parum Terrae admixtum habebat: ergo e volumine 27-460 granorum seu e 100 poli, cubicis hujus Aquae obtinerentur Salium grana 89,83. Etiam ex hac quantitate Salium Murias Barytae initio nihil, dein vestigium Sulphatis Barytae praeceps dederat. Paucula illa Terra , quae Salibus admixta erat, ab Acido muriatico sub effervescentia solvebatur usque ad parcum residuum.

Calculi plures ad has Aquas pertinentes hicce subjiciuntur. Fons hicce investigatus continet

AQUA RÁNKENSIS. C03

in 100 pol}, cub. = 27.400 gr. vol.

in lQ0.000 gr. vol. calculo Editoris.

Gasis acidi carbonici totius - - - - 161 poli. c.

587,22 p. c.

Terrarum et Ferri - 17 -|i- gr.

65,69 gr.

(Aluminae, Carb. Calcariae).

C Sabum - 125 || gr.

456,20 gr.

< — in alio exp. ex £ Aqua destructa 89,83 gr.

Muriatis Argenti - - 85,1 gr- in alio exp. - 81,5 gr.

310,21 gr. ergo Acidi muriatici 54,28 gr.

0,338 gr.

Acidi sulphui-ici (fere solum vestigium !) - ^ gr.

Ad eundem fontem spectant Calculi sequentes:

Praecipitatum Aeris fixi\ totius e vol. gr. 17-840 = 143 granorum.

Residuum hujus post solutionem in Acido muriatico sparsit odorem Petrolei, praesertim prunis inspersum;

Praecipitatum Aeris fixi ligati e vol. gr. seu vasculis 11 aequabat grana 70 |.