Schuster, Joannes (szerk.): Pauli Kitaibel M. D. Prof. Chemiae ac Botanicae: Hydrographica Hungariae 2. (Pest, 1829)
Aquae Comitatus Sárosiensis
25 ,\ Relatio Ad Excelsum Consilium Regium super Aqua et itinere bartphensi. 1795f In obsequium Bcniguo-gratiosi Intimati dd. 2» Junu N* 12.829, qua mihi provincia demandata erat, Acidulas bartphenses et hoszszm’étenses chemice examinandi , ac consilia circa commodiorem illarum usum , meliorem- que conservationem , uLi et circa transportationis methodum et aediliciorum erigendorum exstructionem cum civico Magistratu L. R. Civitatis . bartphensis conferendi, 3tia Julii Pesthino discessi, atque itinere ad alia producta investiganda varie flexo Lima Bartpham pertigi, ibidem- que uti et in oppido Hoszszurét per decem dies commoratus ad ipsas scaturigines experimenta circa Aquas, quas eaedem suppeditant, institui, iisdemque comperi, Aquas bartpbenses et hoszszurétenses copiosum Acidum carbonicum (alias Acidum aereum, aut Aerem fixum appellant) . Ferrum , Natrum , Salem communem , aliquid Salis Glauberi, ac Calpariae, et probabilius etiam portionem aliquam Magnesiae continere. Atque ex his jam patet, Aquas dictas quoad omnes paries constitutivas suas cum spadanis omnino' convenire, et inter primarias Acidulas martiales omnino pertinere , a quarum virtute optimos pellectus iu variis morbis curandis exspectare liceat. Verum, quia ad vim medicatam alicujus Aquae determinandam non tantum partes ejus constitutivas, sed et harum proportionem nosse interest, uberiore adhuc Aquarum illarum examine opus est, quod et longius tempus, quam ad scaturigines ipsas mihi consumere licebat. et majorem apparatum chcmicunj, quam eo dcAQUAE BARTPHENSES 1795,