Kitaibel Paulo - Tomtsányi Adamo: Dissertatio de terrae motu in genere ac in specie Mórensi anno 1810 die 14. januarii orto (Budae, 1814)
Sectio II. De terrae motu Moorensi speciatim, qui anno 1810 die 14. Januarii in provincia Albaregalensi saeviit
36 Csákberenyienses demum rustici e Csurgó pos? vesperum proficiscentes, perceptis prius pluribus succussionibus, versus Bodaik igneum conspexerunt phoenomenon, quod, cum diutius duraret, et lucem nunc intensiorem, nunc debiliorem , late spargeret, pro incendio habebant, errore serius agnito ; nec deerat, qui asseveravit, se e supremo ime montis Csóka, hegy orra dicto, ubi caeterurn etiam crebras coruscationes a pluribus observatas fuisse, retulerunt PP. Capucini, lucem instar fulminis, sed candidiorem, in coelum evibrari vidisse; h) Post primum terrae motum sonitus, murmur, et fragores tota nocte frequentissimos fuisse non tantum Moórenses, sed et aliorum locorum, ab illo magis affectorum incolae unanimiter contestantur, eosdemque cum explosione tormentorum occasione pugnae Jaurinensis exauditorum comparant ; multi praeter murmur, et tonitru subterraneum se etiam susurrum in aere, sed absque vento , frequenter percepisse, asseruerant, et qui monti Csóka viciniores erant, eum, referentibus PP. Capucinis , diu noctuque susurrantem, ac mugientem audiverunt. Memorabile est, quod plures confirmarunt , sonitus, et murmura seu tonitrua subterranea non raro absque motu, et vice versa percepta esse,- i) Venator Metserensis narravit , se, dum altero die-per sylvam progrederetur, susurrum, velut ab apibus excitatum, e terra prorum- peqtem observasse, et hunc imposito pede conticuisse, retracto autem iterum (redivisse, quocum congruit assertum pastoris Velegiensis supra adductum , qui in praedio Tárnok susurrum e terrae fissura prodeuntem animatverterat. 3o. Primum terrae motum 14. Januarii sub horam 6tam Vespertinam ingruisse omnes asserunt; sed inaccurata temporum determinatione , sine dubio horologiorum vitio, non conveniunt ita , ut multi
