Csízy, Paulus: De morbis infantum (Budae, 1838)
10 hydropicum, fundatur dispositio. Alacritas nimia, qua venosus in arteriosum convertitur sangvis, processum huncce dynamico-chemicum facile turbat, venosam producens, dyscrasiam, hinc ad cyanosim etc. dispositio. Magnam denique et gravis, qui inter organa viget consensus , hac aetate meretur attentionem, cujus effectum praecipue symptomata nervosa, uti spasmi, convulsiones, vel et vitae plasticae turbae, diarrhoea impetigines etc. constituunt, ne, dum vitae internae crisim, ut ita dicam sistunt, pro evolutis morbi habeantur phoenomenis, et ne dum, ut limitentur, desiderant, energicae subjiciantur curae. Quae si constant, quibus corpus evolvitur, et ad effectum nocivum excipiendum pronius redditur, periodos, accuratius considerare oportet, quod ut fieri possit, evolutionem organismi infantilis in tria dividere juvabit stadia, quorum primum eo incipit momento, quo vita foetus absoluta, altero primam assignamus dentitionem; tertium dentium permanentium annunciabit eruptio. §. 9. Qui eo, quo infans in lucem prodit, momento incipit evolutionis processus, gravissimam in vita ejus, et multiplicem producit mutationem, quum igruente respiratione , sangvinis circuitu mutato, digestione etc. alvi per anum excretione, transpiratione per cutim, sensuum functionibus incipientibus, non tantum inter singula organa, et systemata, sed et novum inter corpus recens nati, et naturam externam exurgit commercium, inde- que ad varios morbos oriatur dispositio, unde non mirabimur , si respirationis anomaliae , circulationis turbae , leipothymia, asphyxia etc. nedum partis insidientur, si canalis alimentaris functionibus turbatis, vomitus, diarrhoea , succorum digerentium corruptio, acidum primarum viarum, nimia muci, vermium generatio etc. in lucem vix editorum salutem dubiae tradant sorti. §. 10. Secundo, quod dentitione prima incipit evolutionis stadio, magna in toto organismo , praecipue in
