Kalocsai Főegyházmegyei Körlevelek, 1914
Index
— 174 — Nr. 4691. Theses quaedam, in doctrina S. Thomae contentae et a philosophiae magistris propositae., adprobantur. mazz nekünk!", című füzete 10 fillérért, az „Imádkozzunk a hadbavonultakért" című pedig 20 fillérért kapható; a sebesült katonák számára szánt „Bízzál fiam" cimű imafüzetek a Szent István Társulatnál ingyen kaphatók. Az „Imák és intelmek" cimű füzet ára 3 fillér. Kalocsa, 1914. szeptember 20. I )ostquam sanctissimus Dominus noster Pius Papa X Motu Proprio Doetoris Angelici, edito die XXIX iunii MCMXIV, salubriter praescripsit, ut in omnibus philosophiae scholis principia et maiora Thomae Aquinatis pronuntiata sancte teneantur, nonnulli diversorum Institutorum magistri huic sacrae Studiorum Congregationi theses aliquas proposuerunt examinandas, quas ipsi, tamquam ad praecipua sancti Praeceptoris principia ín re praesertim metaphysica exactas, tradere et propugnare consueverunt. Sacra haec Congregatio, supra dictis thesibus rite examinatis et sanctissimo Domino subiectis, de eiusdem Sanctitatis Suae mandato, respondet, eas pláne continere sancti Doetoris principia et pronuntiata maiora. Sunt autem hae: I. Potentia et actus ita dividunt ens, ut quidquid est, vei sit actus purus, vei ex potentia et actu tamquam primis atque intrinsecis principiis necessario coalescat. II. Actus, utpote perfectio, non limitatur nisi per potentiam, quae est capacitas perfectionis. Proinde in quo ordine actus est purus, in eodem nonnisi illimitatus et unicus exsistit; ubi vero est finitus ac multiplex, in veram incidit cum potentia compositionem. III. Quapropter in absoluta ipsius esse ratione unus subsistit Deus, unus est simplicissimus, cetera cuncta quae ipsum esse participant, naturam habent qua esse coarctatur, ac tamquam distinctis realiter principiis, essentia et esse constant. IV. Ens, quod denominatur ab esse, non univoce de Deo ac de creaturis dicitur, nec tamen prorsus aequivoce, sed analogice, analógia tum attributionis tum proportionalitatis. V. Est praeterea in omni creatura reális compositio subiecti subsistentis cum formis secundario additis, sive accidentibus: ea vero, nisi esse realiter in essentia distincta reciperetur, intelligi non posset. VI. Praeter absoluta accidentia est etiam relativum, sive ad aliquid. Quamvis enim ad aliquid non significet secundum propriam rationem aliquid alicui inhaerens, saepe tamen causam in rebus habét, et ideo realem entitatem distinctam a subiecto. VII. Creatura spirituális est in sua es sentia omnino simplex. Sed remanet in ea compositio duplex: essentiae cum esse et substantiae cum accidentibus. VIII. Creatura vero corporalis est quoad ipsam essentiam composita potentia et actu; quae potentia et actus ordinis essentiae, materiae et formae nominibus designantur. IX. Earum partium neutra per se esse habét, nec per se producitur vei corrumpitur, nec ponitur in praedicamento nisi reductive ut princípium substantiale. X. Etsi corpoream naturam extensio in partes integrales consequitur, non tamen idem est corpori esse substantiam et esse quantum. Substantia quippe ratione sui indivisibilis est, non quidem ad modum puncti, sed ad modum eius quod est extra ordinem dimensionis. Quantitas vero, quae extensionem substantiae tribuit, a substantia realiter differt, et est veri nominis accidens. XI. Quantitate signata matéria princípium est individuationis, id est, numericae distinctionis, quae in puris spiritibus esse non potest, unius individui ab alio in eadem natura specifica. XII. Eadem efficitur quantitate ut cor-