Lakatos Andor - Sarnyai Csaba Máté (szerk.): 1848/49 és ami utána következett… Válogatott dokumentumok a Kalocsai Érseki Levéltár 1848-1851 közötti anyagából - A Kalocsai Főegyházmegyei Gyűjtemények kiadványai 1. (Kalocsa, 2001)
IV. Az Egyházmegye a szabadságharc leverése után
IV. AZ EGYHÁZMEGYE A SZABADSÁGHARC LEVERÉSE UTÁN novarum auguria, non absre consveto sollicitiores, qua consilio, qua opera in Domino succolastis. - Quanta enim nobis fiducia erat pro vobis, dum in partem consiliorum diebus 30-a, et 31-a Augusti, et 1-a Septembris anni recens praeterlapsi in unum Deo auspice collatorum Vos vocabamus, ut praesidia laboranti Ecclesiae Dei circumspiceremus: tanta erat gloriatio pro vobis352 qui non recessistis in tempore tentationis, sed permansistis in fide fundati, et stabiles, et immobiles in spe Evangelii.353 Quid enim tot inter ominosas rerum conversiones, multifaria Ecclesiarum, quibus praesidemus, sollicitudine laborantibus par adferre levamen potuit, quam omnium pene vestrum posse religione niti, et filiali in Ecclesiam, ac nosipsos pietate consolari? Quapropter gaudemus in Vobis in Domino, quoniam obedientia vestra in omnem locum divulgata est.354 Sed et confidimus, quod nihil aliud sapiatis, sed quae praecipimus, et facitis, et facietis.355 Cupimus autem unumquemque vestrum eamdem ostendere sollicitudinem ad expletionem spei nostrae usque in finem; ut non segnes efficiamini, verum imitatores eorum, qui fide, et patientia haereditabunt promissiones.356 357 358 At enimvero silentio premere quomodo possumus, repertos quoque fuisse nonnullos in vobis, quos praesentium temporum tentatio jam tum fascinavit non obedire veritati, sed cito in alia studia transferri351 Non alia istis, qui legunt, intelligant,- dolentes scribimus, quam, quae ab ipsis descripta legimus, neque ut contristentur, nisi ad poenitentiam; sed ut sciant, quam charitatem habeamus abundantius in ipsos, paternis in Domino monitis hortamur, imo per viscera misericordiae Dei obtestamur: ut inungant oculos suos collyrio, et videant, unde exciderint, et prima opera faciant.3513 Ac imprimis comperto eo, quod in Coronam Consultationum Districtualium etiam fratres non districtuales, iique cum jure voti decisivi adlecti, in Conclusa districtualia, et Deputatorum pro Conferendis Dioecesanis electionem effective influxerint; quidam vero etiam Circulares, a rerum novarum studiis notatas, per Archi-Dioecesim nostram Literas suo nomine publicare attentaverint: devia hujusmodi, ad Concitandos animos comparata, atque recto ordini, nostrisque in regenda hac Archi-Dioecesi juribus adversa studia tolerare haud queuntes, declaramus: posse quidem etiam Fratres non Condistrictuales ad Consultationes Fratrum Districtualium admitti; at nemini, praeterquam nobis, qui soli Archi-Dioecesi nostrae plena potestate in Domino praeesse dignoscimur, esse integrum limites Districtuum Vice-Archi-Diaconalium extendere, sphaeramque agendorum in Conferendis Districtualibus voti decisivi, etiam non condistrictualibus concessione commutare; tanto minus Circulares per Archi-Dioecesim nostram Literas quocunque nomine, titulo, aut vehiculo vulgare, quod velut nobis exclusive proprium, a nemine impune usurpari patiemur. Non deerant alii numero, - quod gratulamur, - pauci, qui in Synodo dioecesana jus voti decisivi sibi sumserunt asserendum, haud memores, omnibus, qui divina de regimine hierarchico in Ecclesia catholica instituta noverint, persvasum esse debere: per hujusmodi studia, ab Ecclesia nunquam non damnata, et reprobata, episcopalem tum in suas Dioeceses, cum in universam Ecclesiam, canonum statutis definitam regiminis potestatem, funditus convelli. Quem enim, qui catholico nomine censetur, lateat solos Episcopos esse Apostolorum in Ecclesia catholica Successores, omnisque eorum potestatis haeredes, ac traduces, quibus solis omnis Dioeceses suas potestate legislativa, judiciaria, et coercitiva regendi, et gubernandi auctoritas 352 2. Corinth. VII. 4. 353 Coloss. I. 23. 354 Rom. XVI, 19. 355 II. Thess. III. 4. 356 Hebr. VI. 11-12. 357 Galat. HI. 3. 358 Apocal. II. 5. 139
