Sobieski emlékkönyv. Sobieski III. János lengyel király halálának 300. évfordulója alkalmából rendezett konferencia anyaga - Komárom-Esztergom Megyei Önkormányzat Levéltára Évkönyvei 5. (Esztergom, 1999)

Dorota Várnai: Postać Sobieskiego w oczach mu wspólczesnych

Nazwisko Sobieskiego znajdujemy także w innych źródłach węgierskich. Mihály Cserei w swej Historii Siedmiogrodu kilkakrotnie wspomina o królu polskim. Pisząc o wojnach z Turcją odnotowuje prowadzone na Podolu walki „Jana Subickiego"

. Później nazywa go „polskim królem Janem". Wspomina o „wielkim chwalebnych zwycięstwie" chrześcijaństwa. Utrzymuje, że pod Parkanami Sobieski poróżnił się z generałami niemieckiemi o łupy. Po zajęciu Ostrzyhomia „król polski... przez Górne Węgry, z niesłychanie wielką zdobyczą powracał do Polski i z wielką pompą wkroczył do Krakowa.

" Ostatni zapis dotyczący Sobieskiego mówi o śmierci króla: „Jan zaś, król polski, po tym, gdy przez wiele lat w obronie chrześcijaństwa chlubnie wojował z Tatarami i wielokrotnie wielce ich pobił, zmarł w Krakowie, pozostawiwszy trzech synów, lecz żaden z nich nie wziął po nim korony". Tak więc śmiałe plany Sobieskiego dotyczące założenia dynastii, spaliły na panewce. Po upadku Imre Thökölyego i śmierci Sobieskiego tradycyjne więzi łączące oba narody podtrzymywane były przez innych, w innych warunkach historycznych. Następny rozdział tych stosunków napisał Franciszek Rakoczy, który uciekłszy z twierdzy w Wiedniu, znalazł schronienie w Polsce, i zanim stamtąd wyruszył na Węgry, by stanąć na czele powstańców, proponował Ludwikowi XIV jako kandydata na tron węgierski jednego z królewiczów Sobieskich.