Hidrológiai Közlöny 1977 (57. évfolyam)
6-7. szám - Dr. Öllős Géza: Nitrogéneltávolítás a szennyvízből
260 Hidrológiai Közlöny 1977. 6—7. sz. Dr. öllős G.: Nitrogéneltávolítás [18] Kepple L. G. : New Ammonia Removal and Recovery Process, Water Waste. 1974. [19] Van Vuuren L. R. J. et al. : Stander Water Reclamation Plant: Chlotination Unit Process. Project Rep. 21, Pretorie, South Africa, Nov. 1972. [20] Bishop D. F. : et al. : Computer Control of Physical Chemical Wastewater Treatment. Pollution Engineering and Scientific Solutions, vol. 2, Plenum Press, 1973. [21] Bechtel, Inc. : A Guide to Selection of Cost Effective Wastewater Treatment Systems. Draft rep. for EPA U.S. Environmental Protection Agency, May 1973. [22] Smith H. : Updated Cost of Dispersed Floe Nitrification and Denitrification for Removal of Nitrogen From Wastewater. U.S. Environmental Protection Agency Memorandum, Cincinnati, Ohio, Apr. 13. 1973. [23] Wuhrmann K. : Nitrogen Removal in Sewage Treatment Processes, Verh. Int. Ver. Limnol. 15, 1964. 27. 2, 1965. [24] Öllős G. : A harmadik szennyvíztisztítási fokozat. Vízügyi Közlemények. 1971. 4. [25] Wuhrmann K. : Hauptwirkungen und Wechselwirkungen einiger Betriebsparameter. Schweiz, Z. Hydrol. 27. 2, 1965. [26] Benedek Pál—Valló Sándor (Szerk.): Víztisztításszennyvíztisztítás. Zsebkönyv. Műszaki Könyvkiadó. Budapest, 1976. [27] Oswald W. J. : Removal of Algae in Natural Bodies of Water. Sanitary Engineering Research Laboratory. University of California Berkeley. [28] Eliassen Ii. and Tchohanoglous G. : Removal of Nitrogen and Phosphorus from Waste Water. Environmental Science and Technology, vol. 3, no. 6, 1969. [29] Mulbarger, M. C. ; The Three Sludge Systems for Nitrogen and Phosphorus Removal. Presented at the 44th Annual Conference of the Water Pollution Controll Federation, San Francisco, California, Oktober, 1971. [30] Process Design Manual for Nitrogen Control. U.S. Environmental Protection Agency. 1975. [31 ] Felföld y Lajos—Tóth László: A mezőgazdaság kemizálásának hatása a vízgazdálkodásra. II. Vízügyi Műszaki Gazdasági Tájékoztató. 1970. 25. [32] Dobolyi Elemér: Tápanyag (P és N) eltávolítás a szennyvíztisztítás harmadik lépcsőjében. Vízügyi Műszaki Gazdasági Tájékoztató. 1972. 39. y^aJieHHe a30Ta H3 CTOQHBIX BOA Jl-p EAAÉUI, r. IOHÄ. TexH. nayK OxpaHa BOFL B HeK0T0pbix cjiynaax rpeöycT N y/iajienua IIHTaTeJlbHblX BEIUCCTB — B TOM HHCJie II a30Ta 113 cópacbiBaeMbix CTOMHbix BOÄ . H3MeHeHue tjropMbi a30Ta, Hanp. OKHCJiemie ero B HHTpaTbi OKa3biBaeTc>i ne Bcer«a yjiOBjieTBopMreJibHbiM peuieHHeM, nocKOJTbKy a30T Bce-TaKii ocTaeTCfl B CTOHHOH BOße. Eojiee iie.necooí)pa3HbiM HBJIHCTCH ydaAenue a30ta. B «aHHoií paöoTe yfleJifleTCH BHHMaHHe HMeHHO 3T0My peiueHHio. B BOflHOtt nacTH paöoTbi paccMaTpbmaioTCH (|>opMbi noHBJieHHÍI a30Ta B 3K0CHCTCMC H CTOHHblX H0«ax, OÖOCHOBbiBaeTca HeoöxoAHMOCTb yaajieHHíi a30Ta. Pa3fleji 4. pacCMaTpbiBaeT reHepajibnyio 3aBMCiiM0CTb, onncbiBaioiuyio B3aHM0CB5I3b MOKfly C0flep>KaHHeM HOHOB aMMOHHH, aMMHaKa, pH ii TeMnepaTypoií (puc. 1). Pa3,neji 5. paccMaTpbiBaeT MeTOflbi y/iajieHHH a30Ta H3 CTOHHHX BO,ii; noflPO6HO ocTaiiaBJiHBaeTCH Ha Bonpocax óaKTepiiajihHOH accHMHjijinHH (5,1 pa3fleji, puc. 2), HHTpH(J)HKau,HH íi /ieHHTpH({)HKaunn (pa3fl. 5.2, puc. 3—4). B pa3«ejie 5.3 npnBeaeHbi Bonpocbi y^ajieHHH BOAopocJiefi H3 npy/iOB-OTCTOHHHKOB. 3flecb >Ke, aBTop Ha OCHOBC nHiHoro onbiTa u cneUHanbHOü jiHTepaTypbi npHBOAUT OCHOBH yAaneHHH CBOöoAHoro aMMiiaKa (cTpHnnHHr), Bonpocbi npoeKrapoBaHHH, 3KcnjiyaTamm H TexH. pa3BHTiisi B OTOÍÍ oßjiacra (pp. 6—7—8). OaKTHMecKH 3TOT pa3fleJi co«ep>KHT Haiiöojiee BawcHyio nacTb paßoTbi, 6a3Hpyiomyioca Ha oiibiTe coBpeMeHHbix riponeccoB AOOHHCTKH Ha OTOCTHOH CTaHunw CoyTx JleiíK Taxoe (CUIA, KanHtjiopHiiH) (puc. 12). B iiHTepecax y/tajieniifl aMMHaica öHOJionmecKH o6paőoTaHHy to íi Ae({>oc(])opnpoBaHHyio n3BecTK0BaHiieM Boay no/iaioT B CTa6njiii3anH0HHbiií npya c BWCOKHM 3Ha iiCHiieM pH ((fiuz. 1). K.n.«. npy.ua cocTaBJiaeT 10—15%. npH aapanHii BOÁM B npyae nocpeacTBOM HarHeTaHiiH B03flyxa Mepe3 TOHKiie conjia (puc. 13. H (fiua. 2) K.n.a. B03pacTaeT «0 40%. CTOMHaa BO«a nocjie npy.ua 3aK3MHBaeTC5i B aapamioHHyio ßaiuHio, rae n npoHcxoflitT y^ajiemie aMMHai<a. B paöoTe onHCbiBaioTCH: npuHiitin paöOTbi aapamioHHoií SauiHH, npo6JieMa BM«ejieHHH CaC0 3 H nym H36e>KaHHH nocJie^Hero, nanpaBJieHHH aajibHeiíiiiero pa3BHTIIJJ (ycoBepmeHCTBOBaHiie KOHCTpyKUHH conjia aspaTopa, KOHCTpynpoBaHne SaiuHii 6e3 3anojiHHTejiH, yaajieHne H pereHepauHH aMMnana, puc. lő), NPW ÖJIARONPHHTHbix TepMH^ecKiix ycJiOBitax B aspauHOHHOií SauiHe coaep>KaHHe cBoßoflHoro aMMiiana B Boae, noaaBaeMott nocjie npyja c BHCOKHM 3HaHeHiieM pH coKpamaeTca AO 42-X%-OB. XjiopiipoBaHHe B „TOMKe nepenoMa" npH3B3H0 AOOMIImaTb ocTaTOMHbiií aMMHaK, B CTOMHOH none nociie aspamioHHoií öauiHH. CxeMa aBT0MaTM3annn STOTO npouecca npiiBefleHa Ha puc. 19. npiiHUHn cejieKTHBHoro ÍÍOHOOŐMEHA MOJKHO npocjieflllTb Ha puc. 20. / Pa3«eji 6. nocBHuieH onncaHHio 3aTpaT Ha pa3JiM4Hbie BHflbi yAajieHiia a30Ta. Pa3aeji 7. co;iep>KHT AAHHBIE OTHOCHTCjibHO xapaKTepHbix nojioc 3HaneHiiií K.n.A. np« y^aJIEHHH a30Ta H3 CTomibix BOJX. Stickstoffhescitigung aus dem Abwasser Dr. öllős, G. Kandidat der technischen Wissenschaften Der Pflanzenschutz beansprucht in einigen Fällen die Beseitigung der Pflanzennährstoffe, so auch des Stickstoffs aus dem Abwasser. Die Oxydierung des Ammoniums zu Nitrat, also die Veränderung der Stiekstofformen ist, nachdem der Stickstoff im Abwasser bleibt, oft eine ungenügende Lösung. Anstatt dieser ist die Beseitigung der zweckdienlichste Weg. Die Abhandlung legt das Gewicht auf die letztere Lösung. Der einleitende Teil befasst sich u. a. mit Erscheinungsformen, Zusammensetzung des Stickstoffes im Ökosystem bzw. im Abwasser, und sodann mit den Ansprüchen der Stickstoffbeseitigung. Der 4. Abschnitt erörtert die grundlegend wichtigen Verbindungen zwischen dem Ammoniumion, der Ammonie dem pH und der Temperatur (Abb. 1). Der 5. Abschnitt bespricht eingehend die Verfahren der Stickstoffbeseitigung. Innerhalb dieses Abschnitts befasst sich der Artikel mit den Prozessen und Systemen der bakteriellen Assimilation (Abschnitt 5.1, Abb. 2), mit der Nitrifikation und Denitrifikation (Abschnitt 5.2 -466. 3 — 4). Der Abschnitt 5.3 berührt die Grundlagen der Algenbeseitigung aus dem Abwasserklärbecken. Diesen folgend werden die persönlichen Erfahrungen des Verfassers, weiters die gegenwärtigen theoretischen Grundlagen der freien Ammonienbeseitigung (stripping) aufgrund des Fachschrifttums, sowie die Projektierungs-, Betriebs- und Entwicklungsfragen (Abb. 6, 7 und 8) eingehend besprochen. Dieser Abschnitt hat eigentlich das meiste zu sagen. Hierzu liefern in erster Reihe die modernen Nachklärungsverfahren bei der Abwasserkläranlage South Lake Tahoe (Kalifornien/USA) die Grundlagen (Abb. 12). Im Interesse der Beseitigung der freien Ammonie gelangt das biologisch behandelte und wegen der l'hosphatausfällung mit Kalk behandelte Abwasser in den Ausgleichsbecken mit hohem pH. Sein Wirkungsgrad beträgt 10 — 15%. Wenn man das Wasser im Becken mit Streudüsen belüftet (Abb. 13 und Bild 2), so kann der Wirkungsgrad auf 40% erhöht werden. Hiernach wird das Abwasser in einen Ammonie-Belüftungsturm gehoben (Bild 3, Abb. 14). Das Betriebsprinzip des Turmes, seine zweckdienliche Ausgestaltung, das Problem der CaC0 3 Ausscheidung und ihre Vermeidung, die weiteren Entwicklungsrichtungen (die Düsenausbil-