Bél Mátyás: Buda város leírása 2. A török Buda (Budapest, 1990)
Tartalomjegyzék
SECT. i. historiae vrbis bvdensis period, n. 265 paret i in Hungáriám, venir, ad Kopt senium, a Palatino, & Ordinibus, acceptus. Adhuc Buda Iohannes agebat, rerum Tuarum, quod procerum plcrosquc, cum vniuerfa Hungária fuperiore, Tranfiluania item, in oblequio habebat, fecurus prorfus. Militem certe, quem ad honeflandam inaugurationis pompam, confiituendasque res Tuas, coegerat, praepoAero dimiflum confilio, tum demum aduertit ; quando retundendo Ferdinand#, feruandæque regiae, imparem fe fore, cerneret. Ergo , deferendam vrbem flatuit, & apertis campis fubfiilen- dum tantifper, dum , mandatis quaquauorfum dimiifis , confluerent auxilia. Nec mora, rraiicit Danubium, pofitisque infra Peßum, ad Gubacium vicum, caflris, lentis admodum fuccclfibus, ex procerum fùppetiis, exercitum corradit. Adhuc claifis amnica, Danubium, infra Budam infldebat , tentatura facinoris quidpiam , aduerfus Ferdinan- deos, fi virum fe praeAitiflet, Iohannes. quem, cum labaicere animo cernerent clafliarii , non vno indicio prodidere, in partes Ferdinandi, captata occaflone, fe tranflturos. Quod, cum Ich annes, per certos ex- ploiatores cognouiflct, in vtraque ripa Danubii, caAelia erigi, & tormentis muniri, quin amnem ipium, inter Budam & Peßum , craiTio- re catena præcludi, iuflcrat, ne defedtionis eflet facultas. At enim, ea fuit triarcharum, Iohannis Füliereßi , & Ambroßi Fogajßi, quos pollicitationibus incfcauerat Báthory Palatinus, audacia, vt quamquam multi, ex naualibus (ociis, tormentorum pilis petiti, interirent; tamen contemto periculo , catenae etiam fuffiamine illo, magna remi- gum vi, fuperato , aduerfo flumine , Comaromium vsque, vbi tunc morabatur Ferdinandvs , eniterentur. Claflls acceifione hac, animo- fior fadtus Ferdinandvs, Lturino, Comaromio infeffis, Tatam, atque Stugonium, in fidem accipit, Buda iamiam adpropinquaturus ; cum Iohannes, copiis, quas tenues admodum habebat, diffifus, caflra Hatvanam, hinc Gyöngyößnum , promouct. Nihil, ea demigratione, an fuga, Ferdinando nunciari potuit exoptatius. Igitur, vigefimo Augufti die , qui efi, D. Stephano , primo Hungária regi , dicatus, Budam, iuftis paffibus, contendit, caque Angulari felicitate, fine caede 8c vulnere , potitur. Simul, regni caput tenuit Ferdinandvs , de fanando corpore vniuerfo, cogitationem fufeepit. Edicit, eapropter comitia, Buda concelebranda ; inuitat, defedtionis oblata venia, qui Iohannem fequebantur, omnes: fin officium facere detredtarent, criminis laefae maiefiatis, reos habitum iri; quin, vitae fortunarumque discrimen adituros, interminatur. Plures , quam fperarat , relicto Io- hanne, ex proceribus, confluxere. Quorum defectione audita, Iohannes, Gyöngyößno, vbi adhxferat aliquantifper, Tokainum veriiis, monet, vt militem, ex Tranßluania, & Temesvanenß prouincia , euoca- tum, in callra acciperet, fortunam, fi poifet, reparaturus. Sed, quod ea profedtio, fugae, quam militari itineri , fimilior fuit, res Iohannu pcllumdedit, plancque ad deferendas partes Tuas, Hungarorum pleros- «)ue, impulit. Nusquam enim auius fubiillere, in Tianfiluaniam (e ab- F°n 111. L I diditi 45 habita iftit comitia : Ferdinan- di, Budam aiutntm : elaßis a- mnic* dtfefJio, ad Ferdinan- dum : imbtBa pattot, atqut abitm, fu. ga fimilm: Iohannis , Bud* of citantia :
