Bél Mátyás: Buda város leírása 2. A török Buda (Budapest, 1990)
Tartalomjegyzék
SECT. I. HISTORIAE VRBIS BVDENSIS PERIOD. II. didicimus, arccm quidcm Solymannum rcliquiiTcinta&am, contra, <X- uiTi/Te vrbcm. la&anter, Ibrahimus BaiTa, ad Laskium : Audiuimus, inquit, Tuum dominum, çffe virum magni ingenii ac indußria, multis, hoc verum effe, indiciis cognouimus ; fed tunc obdormiuit, cum coronari debuit : quia non quafiuit regnum a magno Domino nofiro. Nam, quicunque adtiqgit Domini noßri manicam, per nullam poteßatem mundi frangi poteß. Quare Dominus tuus non cogitauit, videns duitatem regalem, Budam, exußam, Çf domum Regis integram, quia breui ad eam redirè ßatuerit. Debuit hoc diu fecijfe Dominus tuus, (f non nunc, fed antequam adhuc coronam capiti fuo imponeret. ' Nunc, quia aliter non poteß, prefjus ab Archiduce, quant gratiam, quarit pacem; vbi ß non fußet tilt cum Ferdinando bellum, certe nos ab illo, aliud, quam pacem, exßeftabamus. Scimus, quia labor auit per Radich apud Czár Ivan, reliqua. Ergo, vrbe exulta, intemerata manfit regia, quæ quidem, prima fuit clades, Buda, ab holté infliéta. Grauiter animo/c- que ad Baffam, La sky vs quoque: Certum ef, inquit, quod dicis, quia Dominus meus fingulari pollet indußria. qui non fe filus coronauit; fed coronauerunt eum Domini Status regni, eo intuitu , vt ipfe, per indu- ßriam fuarn , per opes vires fuas, aßifto a vobis regno, fubueniret : aftumque eß hoc per longam eleftionem eorum, qui ius libertatemque eligendi regis habent. Eamque ob confuetudinem , Dominus meus fatis habet, in ele ft ion e coronatione eorum , quorum in manibus, in defeftu haredis , e left to eß priuilegiata. Ego tunc Vngaria non fui, cum Imperator Turearum, illam inuaferat, nec cum Dominus meus coronaretur. Communis tamen vox eß , quod Dominus Vefier hoc mons habet, vt domum inimicorum, modo in illa comedat, vel quiefeat, vt faluam femper relinquat. Dicunt alii, quia timore Budam reliquiffet: ah referunt, quod ob commeatus penuriam. Et ita, alia eß, apud Vngaros opinio , quam tu dicis . cetera (l.J. Confici hinc poteit, vrbe, incendio deleta , cur intemeratam arccm reliquerit Solymannus. §. IV. E Rgo, hifru&us, e barbarorum vi&oria, in vrbem redundauc- re , vt primo eorum acceflu , incendio foedaretur. Ele&us in regem, Iohannes, Budam, caput regni, occupandam ante re- batur, quam iàcro diademate, quod Perénius commodauerat, redimiretur. Succedit tunc deltinatio : itum elt enim, Tokaino, Budam, quam, cum vacuam, miroque modo deformatam vidiiTet* cuius olim claritudinis & fplendoris, ipic gnarus erat * lacrymas dicitur minime tenuifie. Nouum ergo principatum, occupata arce exorfus, eam expurgatam , præfidio impofito, firmauit, ciuesque & incolas, qui in Germa10 His iftiusmodi colloquiis, tota ea hi- (loria, conflat, digna fane, qua: lu. cem publicam adfpiciant. Haec, fa. 'is ad gultum, infra, plura dabimus : dum manu exaratum feriptum , in Adfaratv nofiro, ad Hiltoriam Huo gariam, prodeat. 265 *x*jtffle t>r • btm, vnde confiai l Prima , a Tureis illata vrbi clades : infidetnr a lohanne de Ziipo. lya: 41