Bél Mátyás: Buda város leírása 2. A török Buda (Budapest, 1990)
Tartalomjegyzék
SECT. I. HISTORIAE VRBIS BVDENSIS PERIOD. II. tamen felicitatem , eripuit, Turearum irrequies. Sunt, qui inducias, anno MDXXXI. lohanni, cum Ferdinando fuiile (r.) memorent, filen- te Istvánffyo , & aliis. Iohannes interim, vt animos ciuium Budenfmm, multa iècum paiTorum, confirmaret in officio, nouis eos priuilegiis, lo- cupletauitj quas ièptennio poil, ne labafeerent, rata habuit iterum \ fed fruílu , aut nullo, autperbreui, quando, fè mortuo, in barbarorum poteflatem, an captiuitatem ? rapiebatur vrbs libera. Sub idem tempus, moenia, quas euerterat Rogendorjfÿus , inftaurata fuiile, fas eft conieitare. Neque enim, eo anno, quem heic transmifit, totum, pronior, ad eam rem, occafio , poftea fc lohanni dedit. Annum certe fequentem , fiue fuo ipfius confilio vius, fiuc inftigatus a So- lymanno, Strigonium, ob geminam Var dani defedtionem, obfidione perturbauit. quam, dum Ludouicus Grittus, irrito conatu vrget^ Iohannes , aduentantem iterum , immani cum exercitu , Solymannum, Buda opperitur \ fpe tamen , quam de eius patrocinio conceperat, egregie fruftratus. Solymannus enim, reliílo a dextris, Danubio, longe alias itineris rationes iniit, quam vulgo credebatur. Certe , expeditionis fine , fiue culpa fua, fiuc Ibratmi confiliis , non excidit tantum i íed multum etiam laudis, de fuperiorum annorum victoriis, de- triuit: Iohannem autem, præfidio nudum reliquit, adegitque, ad pacis, a Ferdinando impetranda:, neceffitatem. Idmirere; non occur- rifle, Solyrnanno, Iohannem, quod nobis quidem indicio eft, offen- fum animo, iam tum, pacis confilia agitauiiTc, quod fegnius, rem aduerfus Ferdinandvm, tanto cum exercitu, egiftet. Animo fcilicet praecipiebat Iohannes , fore , vt tametfi fe inuito, irrupit in Hungáriám tyrannus: quippe, Polonorum, & Francifci, Galliae regis, cohortationibus excitus \ tamen, fibi, eo abfente , incubituram procellam, quam in caput Solymanni, Cxfar &c Ferdmandiis y nequiuerunt cuibras- fc. Itaque, habito iènatu, confilii, quas ceperit de pace, rationes exponit. luere in cius fententiam , cum reliqui, tum Grittus etiam i quod intellexerat, ne Solyrnanno quidem, aut Ibraimo, improbari eam dertinationem. Miffus, tantae rei arbiter, Hieronymus Lasky , ad Fer- dinandum venit, expofitaque legationis fumma , inducias quidem obtinuit ex facili y ied, ad Carolum, vti iuflus fuerat a Johanne, ire permi (Ius non eft. quaeres, ofFenfjs quidem locum apud Zápolyam, haud tamen irritas fecit inducias. Ingens inde frudlus, ad principem vtrum- que, redundauit. quando , mutuas, vtriusque partis , iniurias, Stri- gonii, ex animi fententia difputatae, fpem oftentabant , fore, vt foli- da tandem pax, interreges, coalefcat. Illuftrem , pacis hasc confi- lia, Budam fecerant, penitus poftea lohanni adfirmandam, nifi Las- kii, & Verboczii, mira, in adulando, intemperies, exitiabili facinore, & regem, prauis fuggeftionibus in transuerfum raptum, contami- nauifient, & regiam. Nimirum, haud illi celiauere ante, regem fatigare, quam Grittnm, regni Hungária: gubernatorem, crearet. Mors, Tom, III. P p Jor.') Breui Commentai io, Rerum , in Hungária , geflarum, ad eundem annum p. 2S. 297 Budenfès dues ma- U»t priai- Icgiù ; Strigonium ob fiáét i conatu irritos itératifs Solymanni aduén tus: lohanni inutilii : pacit confi- lia íufcipit, quibus ex caujfit : induci it pail it , quid feedarit Budam: