Bél Mátyás: Buda város leírása 1. A kezdetektől Mohácsig (Budapest, 1987)
Óbuda
SECT, l de proces, pilis. spec, de bvda vet. ingenio fuo, obfeifam, captamque vrbem, prolixe commemorat. Iá, in tota ea narratione perplacet, quod conie£turae noftras robur addit: Ita vero, poileaquam geminam Avarum, (quos prxmature Hungaros adpellat) cladem recitaffet: motis, inquit, caßris, ad Budam Veterem, quam Sicambriam prius adpellabant, peruentum eß, vbi Cbaba ( redtius Caganus, vel Chaganus) rex Hungarorum reßdebat. qui, quum per legatos bellum grauijfimum gereret, nimia opum exuberantia pr spoil ens, quas ex multis rapinis , ac hoßium exuuiis plane congeßerat, reformidatis Gallorum'viribus, Carou fortuna, cum fapientia fane coniunBa, in munit ijjima vrbe fe tueri poffe ßerauit. Sed, longe aliter, atqueßerarat, res ipfa obtigit. Dcfcribit poftea obfidionem, acrem oppido, fed con- iun&am, cum mirifica Carou benignitate, in primis, vrbe iam capta. Oppidani, ( Auaribus dedititiis deprccantibus ) de (per at a publica propugnatione, arma deponunt, vitafe, cum vxoribus liberis donari, fupplicant. Commiferatio mox, viBorem inceffit, , quamuis e Gallis , plerique cecidiffent, fupplicum tamen precibus vitro cejfere. Munita vrbis loca, ßbi daripoßulant, qua mox tradita, praßdiis complent, ad portas fora, multaque compita, ßat tones rite difponunt, ne detrimenti quid ab Hungaris patiantur. Carolvs vrbem ingreffus, regiam ßbi dedi po- ßulat. Renitente, aliquamdiu Chaba rege, arcem , cum regia, muni- tijjimam, antiquis tot boßium exuuiis rapinis, fane completam, deditam tandem, accepit. Aerarium, auro argentoque refertijftmum, fubin- de (poliat; regem, in vincula conte Bum, confcita ßbi morte peremtum, honorifice fepeliuit. Quidquid auri, argenti, Scythicaque prada, tot annos vndique congeßa, Sicambrise inuentum eß, vna die, a Franco ereptum: priuata opes, multis pro dignitate dißributa. Matronarum feruata pudicitia , nulla vis cuiquam illata, populus vita donatus, ßipendiarius e Bus. Haec Bonfinivs. S.VI. A Liter Iohannes Cvspinianvs (e.) Kagani, inquit, Hunnorum regia, Ringus erat, maximis opibus, ac diuitiis, referta, quibus vicinosßoltarunt. Quam Carolvs expugnauit, e terra Auares eiecit, totam pene Hunnorum nobilitatem fußulit, congeßos tbefau- ros diripuit. Nec vllo vmquam bello, Franci magis ditati, opibus au- Bi funt. Sfipicari libet, fedem Auarum antiquam, tum fuiße , in fuperiori Pannonia, qua hodie lingua Hungarica, Auar, noflra vero lingua Altenburg, id eß, antiqua duitas, adpellatur reBe. Sed, primo quidem, quod ad Ringó s adtinet* nam plures erant i non ego hos in Pannonia fuperiore; fed in Norico quaifiuerim, quod , diuifum cum Bois infidebant Auares. Ita, vt opiner, ab Aventino, idem iftud bellum deferibente, inducor. Altenburgum vero, Mofonienfis agri, Y 2 oppi*0 Re Cét far ibus Kpmanis, in Actibus Caro- I nomen Kngani, vitiofe kagaw, ex- Li M. Edit. Bafil. fol.2ia. initio: vbi 1 preiTum eft. 27 liudam Carolus M. obfidet’. expugna- tam diri gitt prűd* ma* gnitudo. Cufpiuia- ni de eodem beUo, narratio : auctoris animaiutrfio:
