Bél Mátyás: Buda város leírása 1. A kezdetektől Mohácsig (Budapest, 1987)

Óbuda

170

Budi wo. wen oblitt» ratum:

an tum vr- it recoluerint Aua. res:

auRoris M nieäura:

ignoratur, ab eins ata- tis Scripta- ribuifi udas vocabulum:

neque nominatum

Eginhar- do:

habent ii annales Hungarici, in belli Anarici biforia :

CO MIT. PEST, PILIS, SOLTH, PARS SPEC. MEMBR.IU.

§. V.

E

Xoleuerat, nomen Buds. , forte & veíligium , dum Anan, Hunnicum genus , occuparunt denuo Pannonias. Reges hi, Chaganos (a.) adpellabant ; non tam gentilitio, quam dignitatis nomine. Multa iis, cuufi oriente hinc, illinc cum occidente, contentio ; fedes, media Pannónia fuit. Nitebantur mihi perfuadere , gnari harum conucrfionum homines , regiam eorum Budam fuifle: verum, timidius adhibui fidem, quando apud au&ores, qui Auarum res, in litteras retulerunt, nusquam Buds nomen reperio. Id certum cft, necefle habuifle , eo loco, cum praefidiis infidere, qui, & tutus efiet domi, & opportunus, fiue ad propulfandos, liue ad inuaden- dos, hos, illosue hortes; obferuandum praeterea Danubium, ne hinc quoque, trepidi quidpiam immineret; maxime, quod hi, quos Ißro praeficiebant Romani, non definebant negotium faceflerc, SI aim, fociis primum, portea tributariis Auarum. Cui inrtituto, fateamur oportet, locum Buda opportuniorem, deligi haud potuifle ; quod, & montibus hinc ambiretur, fuccingeretur illinc amne valido; & procurfum, in Moefiam, Illyricum, & Noricum haberet , paribus fere intcruallis , definitum. Sufpicor tamen, ignoratum, ea tempertate fuiiic , Buds vocabulum: quippe, cum Hunnis prioribus oblitcratum penitus. Haec, fi certa ellent, & extra dubitationis aleam pofita , multo nunc Buds celebritas, quam Attila temporibus, fieret illurtrior; non tam rerum geftarum magnitudine, quam diuturnitate. Namque, ab anno DLXIV. vsque ad bellum, a Carolo M. fibi illatum, abiere anni ducenti, triginta. Aventinvs (b.) latrones orbis, tercentorum annorum, adpellat Auares, exaggerato, vti adparet, annorum numero. Legas, in eius belli hirtoria, apud Ec.inhardvm (c.) regis mentionem, led fine nomine. Quot, inquit, prslia in eo geßa, quantum fanguinis effufum fit, tefia- tur, vacua omni habitatore, Pannonia, locus, in quo regia Cagani erat, ita defer tus, vt ne veßtgium quidem in eo, humans habitationis, adpareat. Tota, in hoc bello, Hunnorum nobilitas periit, tota gloria decidit , omnis pecunia, # congeßi, longo tempore thefauri, direpti funt. Non portis dolere fatis, quod non exprerterit hirtoricus, regias vocabulum; fed nec Aventinvs, qui fere exfcripfit Eginhardum. Auda- <rter Bonfiniys (d.) Sicambriam, fiue Budam veterem nominat, & ex

inge«•) Chagmjorvm nomen, quid iignificet, & e quo manarit fönte, Franciscvs Foris Otrokocsi, Originum Hun- garicarum Parce i. Cap. v. J. xvn. p. 169. quo Capite, Abarum res, eleganti accuratoquc compendio, exfe- quutus eft, egregie docuit.

b.) Annalium Boior. Lib. iv. p. 24g. feqq. vbi eius belli hiftoriarn deicribic. Edit. Bali liens. A. molxxx.

c. ) In vita Caroli M. Scriptor. Fliftoris

Francicac. Tom. u, p. 98. editionis Paris. Mocxxxvi.

d. ) Decade 1. Lib. ix. p. I41, 29. Sc ex

Bonfikio alii, Inchoeervs , Anna!. Eccleiialb ad annum dccciu. p. 12. feqq. Iohannes Lvdovicvs Schönleben , Annalium Carnioliae Parte in. ad eundem annum p. 397. B. certe in eiusdem aetatis feriptoribus n« qui. dem de. Buda legas.

24