Fabó András: Monumenta evangelicorum Aug. Conf. in Hungaria historica III.
VI. Comitatus posoniensis - Parsgeneralis
196 ristíae sub utraque specie, quod etiam ab ipso s. concilio ac sede apostolica certis modis et conditionibus obtinuit. Super qua annuentia sanctissimus dominus noster pontifex maximus mandatum dedit, et nos quoque serio commisimus reverendissimo in Christo patri Nicolao Olaho archiepiscopo strigoniensi, summo et secretario locumtenentiali nostro, fideli nobis sincere dilecto, quomodo hanc sanctissimi domini nostri et sacrae sedis apostolicae ac romanae ecclesiae annuendam, dicta olim sacra caesarea majestate et nobis laborantibus admissam, in sua jurisdictione et dioecesi publicare et ubique promulgare curet. Quamobrem fidelitati vestrae et vestrum singulis harum serie firmiter sub gravi indignationis poena committi mus et mandamus : quatenus dum et quandocunque idem archiepi- scopus strigoniensis eandem sacrae eucharistiae communionem, sub utraque specie sumendam, promulgaverit, vel per suos praedicatores, archidiaconos et vicarios promulgari fecerit, eidem publicationi in omnibus parere et obtemperare, eaque iis modis, quibus ipse dominus strigoniensis, tanquam praelatus et metropolita vester, secundum dictae quondam majestatis paternae et nostram etiam seriam commissionem publicaverit, vel publicari fecerit, uti debeatis et teneamini nullamque difficultatem in eo facere praesumatis, secus sub poena praemissa nullo modo facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Dat. Viennae 2. mensis sept. anno domini 1564..“ §. 2. Optimus princeps terrae Maximilianus nitebatur in communione ecclesiae conservare evangelicos, quare lege regni his libertas religionis exercitii sub eodem non est admissa, imo et pro comitiis confluentibus statibus cultus difficultatus *) : at certum tamen est in plerisque locis, sectione sequenti nominatis, in comitatu hoc, sub protectione magnatum, publicum exercitium initium habuisse. Magnifici domini Salm, Balassa, Fugger, Kolonics, Ungnad, Eszterházy, Révay, Czobor, in suis ditionibus consignabant luthera- nis templa **). Civitates, oppida, possessiones quaedam exemplo il*) Idem reverendissimus Bornemisza in tractatu de T e n t a t. p. 862. habet : „Az ország előtt az gyüle'sben prédikáltam e's a Maximii császár tiltását meg nem fogatain az ő pap tanácsi szerint.“ **) Comitum Salm, illustrissimorum Balassa, Eszterházy, Ungnad et aliorum magnatum monumenta favoris in doctrinam repurgatam adfert idem reverendissimus Bornemisza 1. c. et infra citandis. De Ungnad etRe'vay, qui in hoc comitatu complura bona possidebant, in nitriensi et thurocziensi co-
