Fabó András: A magyar- és erdélyországi mind a két vallású evangelikusok okmánytára (Pest, 1869)
Okmányok
contextam, post causas excussuri per theses et antitheses, quam fieri potest brevissime. Theses. 1. ) Coena domini est sacra novi testamenti actio, ab ipso Christo instituta, in qua, dato et accepto pane et vino benedictionis, datur et accipitur verum et substantiale corpus Christi ad vescendum, et verus ac substantialis sangvis Christi ad bibendum, in commemorationem et applicationem beneficiorum Christi, ecclesiae suae collatorum. Matth. 26, 26., Marc. 14, 22., Luc. 22, 19., 1 Cor. 11,24., 2. ) Causa efficiens princeps et author hujus coenae est domi nus noster Jesus Christus, dei et hominis filius, qui vi primae institutionis hujus, hodie etiam, et sic omnibus temporibus et locis legitimae hujus sacramenti dispensationi ipsémét interest et praeest, et exhibitum per ordinarium ecclesiae ministrum, pane et calice benedicto, verum corpus et sangvinem suum exhibet. Et tam efficax est haec ipsius ordinatio in ecclesia, donec redeat ad judicium, quam efficax est haec vox in natura ab ipso creationis momento: „Crescite et multiplicamini etc.“ usque ad dissolutionem omnium elementorum , teste Chrysostomo, Homilia 7. de Passione dicente: „Et nunc praesto est Christus, qui illam ornavit mensam, ipse istam consecrat. Non enim homo est, qui propositum panem et vinum corpus Christi facit et sangvinem; sed ille, qui crucifixus est pro nobis, Christus. Sacerdotis ore verba proferuntur et dei virtute consecrantur.“ Haec ille. Yult ergo sic adesse Christus institutioni suae, quia verax, omniscius et omnipotens est. Imo ipsa veritas, sapientia atque omnipotentia. 3. ) Quemadmodum aliorum sacramentorum duae sunt partes substantiales, verbum nimirum et elementum, ut baptismi elementum aquae et verbum mandans, ordinans et promittens , quae in ipsius actione ita arctissime copulantur, ut sine manifesta impietate nec divelli, nec mutari possint, Eph. 5, 26., suffragante Augustino in Joannem Tract. 25. Cap. 8. una cum universa ecclesia: ita eucharistia duabus rebus constat, re terrena visibili atque palpabili, pane et vino, naturam suam retinentibus; et re coelesti, invisibili atque insensibili, nimirum corpore et sangvine Christi pro nobis dato et effuso. Quorum etiam tanta et tam arcta est unio, ut panis