Dáné Veronka - Szabadi István (szerk.): A Tiszántúli Református Egyházkerület Zsinati iratai I. 1578-1735 - Editiones Archivi Districtus Reformatorum Transtibiscani 24. (Debrecen, 2022)
Jegyzőkönyvek
1658 1601-I7OO 211 I658-I659 Thornai P. István püspök feljegyzése az 1658-1659-es Erdélyi Fejedelemségbeli eseményekről265 [96] Anno 1658 cum princeps celsissimus dominus dominus Georgius Rákóczi (amissis suis militibus in Polonia per tartaros) ex expeditione poloniaca in Transylvaniam adjunctis suis nonnullis militibus rediisset, satis fessus et timore circumdatus sedem principalem iterum obtinendo dominare caepit. [97] Hostis infensissimus nostrae gentis turea metu futuri periculi ingentem conscivisset exercitum cui proposuit vezerium Budensem qui per multa tempora castrametatus est circa Szolnok et Lippam. Ex consultatione vaferrimorum saxonum et nonnullorum magnatorum transylvanicorum princeps legitimus supranominatus cum eo propriis suis ungaricis solum obviam ivit tureis circa Lippam, ubi Divina adjutus virtute profiligavit [!] totum unius vezerii exercitum magna cum laude. Interea vaferrimi saxones et Transylvaniae magnates pactum facientes cum Porta ottomannica excluso principe e Regno Transylvanicae expectantes vezerium primarium Portae qui innumerosis copiis ascendit et assumptis tartaris, dacis, valachis moldvensis et transalpiniensis irruit in Transylvaniam, ubi sedem principalem Albam Juliam necnon finitiora loca et fortalitia transylvanica per praefatos hostes devastavit. Monumenta clarissimorum et magnatum globis obtectu effodit. Aurum et argentum regni abstulit, vestes auro pictas luxui expositas apportavit, urbes, pagos et caetera fortalitia igne et fere humi praestravit, populum vero unam partem crudeliter trucidarunt, alteram in captivitatem turcicam et tartaricam redegit, reliquias tandem populi transylvanici in fortalitia, vepreta et in alpes fugavit. Ei nemine obstante tartari ex Transylvania egressi per comitatum Szilágiensem, totum illum comitatum conflagraverunt, combusserunt. Regnicolas una cum [98] parvulis trucidarunt. Fugitivorum vero omnia supellectilia abduxerunt et circa fluvium EérMellyék vocatum Varadinum usque nihil intactum reliquerunt. Varadinum oppugnaverant et Deo ipsos illudente pude facti illic. Oppidum hajdonicale Úyfalu vocatum adorti sunt, ubi capitaneum strenuum Stephanum Kádár cum centum et quinquaginta militibus profligarunt et sic idem tartari ad partes Hungáriáé tureis subjectas diverserunt. Vezerius vero primarius Portae Splendidae a TeömeösVár Marusium transvectus, finitianam Regni Hungáriáé arcem Jeneő vocatam obsedit cum innumerosis exercitibus et vexilliferis camelis, nihil aut parvum a tureis oppugnando arx praefata dedita est, capitanatu Ladislai Úylaki, quia celsissimo principe domino 265 • Adalékok 41-42.
