VJESTNIK 4. (ZAGREB, 1902)

Strana - 176

176 i. Anno 1405. 15. aprilis. Sigismundus Hungariac elc. rex ci vitalem inferiorem Crisiensem muro et fossatis cingi indnlget, et servitia civiuin ejusđem civitatis déterminât. Sigismundus dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Comanie, Bulgariequc rex, marchioque Brandemburgensis ac sacri Romani imperii archicamerarius, nec non Bohemie et Lucemburgensis hères. Vniuersis Christi fidelibus tarn presentibus quam futuris presencium noticiam habituris, salutem in omnium saluatore. Imminente nobis assidue negociorum varietate innumera dum pro felici statu et augmento rei publice procurandis mens nostra hincinde distrahitur, dignum ducimus et necessarium arbitramur, ut régie mansuetudinis prouidencia curam gerens, subditorum ad ea, que eorum statum respiciunt diligenter intendere solicitudine teneantur, atque opportunos subire labores, ut subiectus nobis populus nostre meditacionis studio augmentatus libertatum prerogatiuis predotatus et municionumpresidiis decoratus sicut numero, sic et deuoeione dilatatus in optate pacis tranquilitate conquiescat. Proinde ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam harum série volumus peruenire : Quod nos in mentis nostre arhano perspicaci meditacione reuoluen(tes), et in cronicis Hungarorum ad plenum notatum fore reperien(tes), quomodo hoc regnum nostrum Hungarie variis sepe appliccionibus interdum per Bissenos, aliquando per Thartaros, non nunquam per alios paganos et nouissime per Thurcos irrogatis ob muratarum ciuitatum seu municionum solummodo carenciam et defectum, cum homines ubi se et bona sua recludere uel reducere valerent, loca forcia non haberent, quin imo cuncta quasi in publica exposita prédis hostium in preparaculo subiacerent tristissimas hominum tarn interempeiones quam abducciones ac immania facinora que horror est referre, proh dolor, pertulit detrimenta. Conuocatis ex omnibus regni nostri comitatibus ac districtibus ciuitatum, oppidorum et liberarum villarum régie iurisdiccione pertinencium nunciis et legatis, auditis et deligenter intellectis eorum et cuiuslibet ipsorum peticionibus, requisicionibus, informacionibus et opinionibus, precipue ad instaurationem ciuitatum muratarum et fortaliciorum preparacionem pertinentibus, inter alias regni nostri ciuitates quas murari disposuimus, infeiiorem ciuitatem nostram Crisiensem regni nostri Sclauonie, que hactenus nullius municionis presidio protecta a quampluribus et precipue in proximo iam preteritis disturbiorum ac regni nostri mocionum temporibus grauia dampna sustinuit atque predas nec non exercituales qui hostiles pocius dici possint descensus et discursus creberimis vicibus cum grandi personarum et rerum dispendio tollerauit; de prelatorum, baronum, nobilium et regni nostri procerum, nunciorumque et legatorum predictorum pari ac vnanimi voluntate degesto consilio, sanaque ac matura deliberacione prehabita, muro solempni fossatis ac aliis opportunis seu necessariis municionibus in loco et per ambitum sew circuitum per ciues ipsius ad hoc eligendo circumferencialiter cingi volumus, circundari decernimus et presenti sancione de régie potestatis plenitudine proceden(tes) stabilimus, ut ciues, hospites et omnes eiusdem vniuersi bene fortificati ac muniti in amenitate pacis aduersus hostiles impetus et inimicorum incursus in eadem tuti possint et securi valeant residere. Decernentes et edicto regio perpetuo stutuentes, quod annotata inferior ciuitas Crisiensis, ipsiusque ciues hospites et habitatores a modo et deinceps in antea omnibus iuribus, consuetudinibus, graciis, emolimentis, libertatibus, comoditatibus, exempeionibus, honoribus, priuilegiis, iurisdiccionibus et iudiciis, ac generaliter vniuersis et singulis condicionibus, quibus ciuitas nostra Budensis ipsiusque ciues, habitatores vtitur, regitur, gubernatur et gaudet, quibusuis eciam appropriatis ac distinctis vocabulis exprimantur ad plenum sine diminucione qualibet, vtantur, gaudeant et pociantur, saluis limitacionibus inferius declaratis et libertatibus per nos eidem ciuitati nostre inferiori Crisiensi, ipsiusque ciuibus, hospitibus et incolis in speciali superadditis, concessis et graciose elargitis. Primo siquidem facimus et ex deliberacione matura ordinamus, quod prefati ciues, hospites, habitatores et incole ac tota