ARHIVSKI VJESNIK 3. (ZAGREB, 1960.)

Strana - 127

délie diverse piante ed animali sulla superficie terrestre, e possibilmente anche i principali fenomeni meteorologici come sarebbero la pioggia, le burrasche. Di queste carte ve ne hanno diverse specie in piccolo formato che ho veduto: in formato grande non so di quali vi sieno, e perciô indicandotene due le lascio alla tua scelta. Ti prego perciô di recarti dall'Artaria o da qualche altro negoziante in cartografia, scegliere le carte ed indicarmi poi il prezzo perché te lo possa rimettere, ed il negoziante poi sarebbe incaricato della spedizione. Per lo stesso convitto vorrei acquistare un globo terrestre del diametro da 1 a 2 piedi ed una sfera armillare, ovvero uno di quegli apparati che indicano la rivoluzione della terra intorno al sole, la terra poi accompagnata dalla luna. Anche per questo ti prego di darmi informazione sui prezzi, ciô che non ti sarà difficile, ricordandomi di averne veduti esposti sul Kohlmarkt. Prosti dragi Baldo na dodjevanju; zapovidji i ti meni e da si mi zdravo i veselo s Bogom Tvoj Miho Klaić Le carte di cui si tratta sono ordinariamente édite dal famoso stabilimento Pustet di Gotha. 6. Zadar 27. VI 1868. Miho Klaić Valtazaru Bogišiću [Temišvar] o uspjehu postignutom u zadarskoj preparandiji. Šalje mu na uvid Ustroj Zavoda za narodne učitelje w Arbanasima. Moj dragi Baldo, Činio sam da upravitelj zavoda za naredne učitelje opiše mi ustrojstvo njegovo kakvo sam ga privremeno uveo, i koga može bit da po izkustvu u čemu i preinačim; i to ne u predmetim koji se predavaju, nego u broju sata predavanja. Evo ti ga uklapam. Dosad uspjeh dosta je dobar, i učitelji koji su lani izašli i namješteni bili dosta dobro odgovaraju, a njeki baš predobro. Ja sve, iliti bar viši dio toga, prepisujem faktu zatvora iliti skupnoga života pripravnika; po čem neimajući što da ih odvraća od učenja, moraju se oviem baviti po vazdan, i primaju vazdašnje ospitanje prama svrhi kojom su namjenjeni. Zato bi te svjetovao da tamo u granici ovaki zavod zavedeš, to jest pravo sjemenište, i da u nj ne primaš nego mladiće ako je moguće težaškieh prostieh obiteljâ, koji su njeke nauke svršili to jest glavnu učionu, i ako se može, dva tri razreda gimnasialna iliti realna. Prodji se skitalica gradskieh ili varošieh, to jest onieh koji ne mogavši u nikakvoj struci uspjet, dadu se na pučko učiteljstvo. Gradski pedagogički zavod, skopčan sa glavnom uzornom učionom ustrojen je po prilici kako onaj u Zagrebu; ali imenovanja učitelja po našem predlogu, budući zapela u Beču, sve je privremeno, i slabo odgovara svrsi. Ali i kad učitelji imenovani budu, strah me je da ćemo slabe koristi od njega imat, i to s razloga gori navedenih, kojim valja pridati i taj, da u gradu nijesu u stanju vježbati se dovoljno u hrvatskom jeziku. Preksutra idem na Trst, a odtud u Beč, za uzpoznat se sa ministrom i referentima. Osjestit ću kod Wandla i baviću se onamo po prilici do 18 — 127 —