ARHIVSKI VJESNIK 2. (ZAGREB, 1959.)

Strana - 551

Već nakon površnog pregleda članka uočava se osnovni problem,, koji je vjerojatno zajednički svim arhivima svijeta — akutan problem prostora. Samo četiri pokrajinska arhiva imaju sreću, da im je sav arhivski materijal pohranjen u jednoj zgradi. Ostali arhivi imaju građu razbacanu na više mjesta, a pet od tih čak i u drugim gradovima. Najveći su među njima u pogledu količine pohranjene građe Pokrajinski državni arhiv u Budimpešti i Pečuhu oba sa nešto preko 10.000 t. m. arhivalija, a najmanji Vespremski pokrajinski arhiv sa oko 1500 t. m. arhivskog materijala. (Centralni državni arhiv — Orszâgos Levéltâr — ima međutim 25.000 t. m. arhivske građe). U navedenim arhivima namješteno je 127 ljudi od toga 54 s fakultetskom spremom. (U Centralnom državnom arhivu ima 60 službenika, od kojih 31 ima fakultetsku spremu). Zanimljiv je članak Györffy Sândora pod naslovom »Naučni rad mađarskih arhivista u toku 1957/58';. On tu iscrpljuje svu naučnu aktivnost mađarskih arhivista tokom 1957. Izvrgava kritici rad na polju arhivistike. Ističe, da je na tom području učinjeno vrlo malo. (Navodi radove, koji su objavljeni u toku 1957./58., te koji su na putu da budu objavljeni, a odnose se na arhivistiku, na pomoćne historijske nauke, na historijate raznih arhiva, na publikacije historijskih izvora, na historijate raznih arhiva, na publikacije historijskih izvora, na historijsku statistiku 1 t. d.). Upozorava, da bi bilo već vrijeme, da se jednom izda mađarski arhivistički priručnik, koji bi mogao stati uz bok poznatim inozemnim stručnim priručnicima. Osim toga ističe da se ni na rječniku arhivističke terminologije još ništa nije učinilo. U daljem razlaganju autor navodi i sva historijska manja ili veća djela, koja su izašla iz pera mađarskih arhivista, a publicirana su u toku 1957./58. obuhvaćajući lokalnu, upravnu, te opću povijest. Historijska djela i članci prema autorovoj tvrdnji daleko pretežu u odnosu prema djelima, koja se odnose na arhivistiku." Bélay Vilmos i Kâllay Istvân u svojim prilozima »Naučni put po sovjetskim centralnim arhivima« i »Lenjingradski pokrajinski arhiv« prilično podrobno prikazuje sovjetske arhive, njihovu organizaciju, te kadar. Kâllay detaljno navodi sve fondove, koje obuhvaća arhiv u Lenjingradu. Vanredno iscrpan prikaz talijanskih arhiva dao je Szedö Antal. U navedenom, veoma opširnom članku, nema gotovo ni jednog pitanja, koje se odnosi u bilo kojem pogledu na arhiv, a da ne bi bilo više ili manje dotaknuto. Komorczy György u članku »Arhivski materijal u potsdamskom njemačkom centralnom arhivu, koji se odnosi na Mađarsku« donosi detaljan opis navedene građe. Građa obuhvaća razdoblje od 1870.—1936. Ima i nešto materijala, koji se odnosi na 1919. u Mađarskoj. Veliki dio Levéltâri hiradö-a posvećen je stručnim člancima stranih arhivskih časopisa. U cijelosti je preveden oveći članak rumunjskog autora Jako Z. »Razvoj pisma u dokumentima Erdelja od XII

—XV. st.«, popraćen velikim brojem reproduciranih fragmenata isprava karakterističnih u pogledu pisma. Osim ovoga, navedenog članka, prevedeno ih je još nekoliko iz ruskih stručnih časopisa, kao i iz njemačkih, slovačkih, rumunjskih i dr. Manji je dio vjesnika posvećen raznim prikazima i osvrtima, međukojima se nalazi i prikaz Kövagö Laszlö-a »O problemima jugoslavenskih arhiva«, koji je članak isključivo temeljen na našoj domaćoj literaturi. Ivan Meden — 551 —