Századok – 2009

KÖZLEMÉNYEK - C. Tóth Norbert: Az 1501. évi tolnai országgyűlés. Adatok a királyi adminisztráció működéséhez VI/1455

igitur pro conservatione castri Jaycza pedites et victualia, scripsimus etiam illustri domino Corvino duci et bano, ac aliis dominis illo circumstantibus, ut pro impositione uictualium et peditum cum omnibus ipsorum gentibus adesse debeat atque cum ipsis castellum et oppidum Lewach de novo reedificare et erigere faciant.) Buzdítja és egyúttal királyi felhatalmazással felszólítja őt is, hogy levele kézhezvétele után, miként a felséges úrral megegyezett, Jajca várá­ba menjen be és azt vegye át, a mondott gyalogosokat és élelmet pedig helyezze el ott, mivel szükség van rájuk a vár újjáépítéséhez. (Hortamur igitur domina­tionem vestram et nichilominus etiam auctoritate regia committimus, quatenus habitis presentibus, prout dominatio vestra cum regia maiestate ordinationem habet, ad castr~um ipsum Jajcza intrare et illud occupare atque ipsos pedites et victualia imponi facere, prefatum etiam oppidum et castellum reedificari et preparari facere velit et debeat.)85 A fentiekből az következik, hogy Geréb Péter nádor a királyt csak a rövid, 32 napos határidővel a királyi jelenlét elé történt idézések nyomán meginduló pe­rekben helyettesítette. Mindez teljes összhangban áll azzal, hogy a király csak pár hónapra hagyta el az országot. Ezt további források is megerősíteni látsza­nak. Az egyik Ulászló király 1501. december 15-i, Budán kibocsátott és Corvin János liptói hercegnek, dalmát-horvát-szlavón bánnak szóló levele. Eszerint, mivel Szlavónia főpapjai, bárói és nemesei úgy rendelkeztek, hogy a nyolcados törvényszék egyetlen alkalommal, minden év vízkeresztjekor kerüljön megtar­tásra, és elhatározták, hogy e nyolcadot halasztás nélkül meg kell tartani, kivéve akkor, ha a nemesek személyesen hadjáratban vagy az ország ellenségei ellen fo­lyó háborúban vannak elfoglalva (quia fideles nostri universi domini prelati, barones et nobiles regni nostri Sclavonie celebracionem octavarum eiusdem regni nostri ad unicum terminum, puta epiphaniarum Domini reduxerunt statuei'unt­que, ut in dicto termino quolibet anno octave ipsis sine intermissione celebrantur, eo dumtaxat casu excepto, si omnes illius nostri nobiles in propriis ipsorum personis cum maiestate nostra in expedicione sive bella contra inimicos regnorum nostrorum essent occupati). Ezért követeik útján kérték a királyt, hogy távollétét figyelmen kívül hagyva, a mondott nyolcadot tartassa meg. O tehát azt akarja, hogy a mondott nyolcadot tartsák meg, s ezért meghagyja a bánnak, hogy távol­létét figyelmen kívül hagyva a szokott módon tartsák meg a vízkereszti nyol­cadot (ob hoc maiestati nostre per oratores suos ad nos missos humillime suppli­carunt, ut hoc quoque anno non obstante absencia nostra octavas ipsis celebrari faceremus. Nos igitur volentes, ut iuxta huiusmodi ordinacionem et delibera­cionem ipsorum ad futurum quoque festum epiphaniarum Domini proxime ven­turum eisdem octave celebrentur, mandamus fidelitati vestre harum serie firmiter, quatinus in dicto regno nostro Sclavonie huiusmodi octavas in ipso termino celebra­cionis earundem non obstante absencia nostra more alias consueto ipsis celebrare sive celebrari facere módis omnibus debeatis et teneamini),86 A másik az 1504. évi 85 Alsó-szlavóniai okmánytár (Dubicza, Orbász és Szana vármegyék). Codex diplomajticus par­tium regno Hungáriáé adnexarum (comitatuum Dubicza, Orbász et Szana) 1244-1710. Szerk. Thal­lóczy Lajos, Horváth Sándor. Bp. 1912. (a továbbiakban: Alsószlavónia) 257. 86 DF 268 160. (Az oklevél jobb felső sarkában: commissio propria domini regis; alsó sarkában: S Thurzó), kiadását 1. Iura regni Croatiae, Dalmatiae et Slavoniae. Pars I. Privilégia et libertates.

Next

/
Thumbnails
Contents