C. Tóth Norbert: A Magyar Királyság nádora. A nádori és helytartói intézmény története (1342–1562) - Századok Könyvek (Budapest, 2020)

2. A királyi helytartóság története - 2.3. A helytartóság kialakulása és kiteljesedése (1490–1562) - 2.3.2. II. Lajos király uralkodása idején

A KIRÁLYI HELYTARTÓSÁG TÖRTÉNETE

227

jogai és kötelességei

I.

deinde, ut beneficia ecclesiastica exceptis archiepiscopatibus, episcopatibus, preposituris maioribus ecclesiarum cathedralium et abbatiis salvis dominorum prelatorum vel aliorum iuribus, si que illis ad conferenda beneficia contulissemus personis benemeritis in absentia nostra conferre valeat.

Ut autem tale officium suum pro dignitate nostra regia, cuius vicibus in absentia nostra fungitur, administrare et exercere commodius possit, singulis mensibus ad equites ducentos et mense sue conservationem florenos mille per thezaurarium nostrum dandos decrevimus et presentium vigore decernimus.

II.

Ceterum, ut bona, si que in absentia nostra ad nostram maiestatem devolventur, usque ad numerum triginta duorum iobagionum conferre vel de illis pro suo arbitrio disponere possit.

Sique aliqua bona per defectum seminis vel notam quampiam absentibus nobis in maiestatem nostram devolverentur, ea omnia ad numerum duorum et triginta iobagionum pro arbitrio suo disponendi et conferendi, cuicunque voluerit, concedimus facultatem,

III.

Item, ut universas causas iuxta contenta articulorum in dieta festi Beate Elizabeth hic Bude proxime preteriti celebrata tam motas, quam movendas adiudicare valeat. Item ut thezaurarium nostrum movere et requirere possit, ut ille totis viribus incumbere debeat ad ea expedienda, que ad suum officium pertinent, non tamen eum compellat ad talia, que facere minime poterit.

et si medio tempore felicis nostri redytus in ecclesiis regni nostri Hungarie beneficia ecclesiastica vacare contigerit, ea quoque exceptis archiepiscopatibus, episcopatibus, preposituris maioribus ecclesiarum cathedralium, abbatiis et de quibus nostrum ius patronatus regium alicui dominorum prelatorum contulissemus, ut quibus velit, ex animi sui sententia conferre possit,

IV.

Postremo, ut idem locumtenens noster onera absentie nostre et sui officii curas commodius exequi possit, hanc eidem provisionem fecimus, ut singulis mensibus, dum aberimus, ex proventibus nostris et a thezaurario nostro tum ad tenendos secum ducentos equites, tum pro mensa mille florenos habeat, immo preficimus harum nostrarum vigore et testimonio mediante.

annuimus et presentium per vigorem concedimus, et quod omnes causas iuxta articulos decreti regni nostri motas vel movendas decidere et adiudicare valeret.